2024-03-29T10:26:40Z
https://jrels.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=9759
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
صفحات آغازین
2019
03
21
1
3
https://jrels.ut.ac.ir/article_74867_3af3cb29d7060d7b0bae943f2731883b.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
تأثیر مؤلفههای حقوق بشری بر سازمانهای بینالمللی انرژی با تأکید بر اوپک
بهرام
پشمی
پیمان
بلوری
حجت
سلیمی ترکمانی
روند توسعۀ تدریجی حقوق بینالملل به سمت تحقق حقوق بشر به نحوی است که قواعد آمرۀ حقوق بینالملل رفتهرفته رنگ و بوی حقوق بشری میگیرد. با این تحول بزرگ، نقش سازمانهای بینالمللی همچون اوپک در امر توسعه و کاهش فقر درخور توجه است. از سویی، به جهت اینکه بهبود حقوق بشر محیط مناسبی برای توسعۀ اقتصادی را فراهم میکند، نقش اوپک در قامت یک سازمان اقتصادی نیز پررنگتر میشود. مقالۀ پیش رو، با مفروضات بالا و با ملاحظه موجبات پایبندی اوپک به رعایت حقوق بشر، به بررسی رویکرد هنجاری و عملی این سازمان میپردازد و به این نتیجه میرسد که اوپک، چه در قالب شرکتهای تجاری و چه در قالب سازمانهای بینالمللی، ملزم به رعایت حقوق بشر است؛ اما در عین حال، از توجه توأمان به همه نسلهای مختلف حقوق بشر غافل بوده است.
اوپک
توسعۀ پایدار
حقوق بشر
سازمان بینالمللی
صندوق توسعۀ بینالمللی اوپک (OFID)
2019
03
21
1
19
https://jrels.ut.ac.ir/article_74429_b70c07b93757cee7d3b2b3c5b8d31a00.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
نحوۀ رسیدگی قضایی و جبران خسارت ناشی از آلودگی نفتی در دریا با تأکید بر دریای آزاد
پیمان
حکیم زاده خوئی
خدیجه
اسدزاده
نفت از عمدهترین علتهای آلودگی دریاهاست و از جمله مهمترین منابع آلودگی نفتی دریاها، میتوان به آلودگی ناشی از کشتیها و آلودگی ناشی از فعالیت در بستر دریاها اشاره کرد. مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی نفتی در دریا، مسئلهای است که ابعاد پیچیدهای دارد که سالهاست مجامع بینالمللی و به ویژه کشورهای ساحلی را به تکاپو انداخته است. با توجه به اینکه آلودگی نفتی به جهت ماهیت سیال آب دریا، خسارت بسیار سنگینی را متوجه محیط زیست دریا و اقتصاد کشورهای ساحلی میکند، بنابراین جبران خسارت و پیشگیری از آن به عنوان یکی از کارکردهای مهم مسئولیت مدنی مورد توجه است. در این نوشتار، به بررسی انواع خسارتهای ناشی از آلودگی نفتی و نحوۀ جبران خسارت و منابع جبرانکنندۀ آن، ازجمله بیمهها و کلوپهای P&I و همچنین فرایند رسیدگی قضایی به آلودگی نفتی و دادگاههای حاکم بر آن در دریاها پرداخته شده است.
آلودگی نفتی
بیمه
جبران خسارت
دادگاههای حاکم
رسیدگی قضایی
کلوپهایP&I
2019
03
21
21
41
https://jrels.ut.ac.ir/article_74430_debebd057df8425cc524a89a2f5f804c.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
خرق حجاب شرکتی در قوانین و رویۀ اتحادیۀ اروپایی در خصوص تحریم شرکتهای زیرمجموعۀ شرکت ملی نفت ایران
سید محمد حسن
رضوی
محمد رضا
سالاری
تحریمهای هستهای اتحادیۀ اروپایی، مجموعهای از اقدامات محدودکننده بود که آثار سوء آن، بیش از هر بخش دیگری از کشور، در صنعت نفت ایران که صنعت اصلی کسب درآمد کشور است، نمایان شد. این اقدامات محدودکننده تا بدانجا پیش رفت که شرکتهای مشمول تحریمها، نه تنها از انجام هرگونه معامله و سودآوری در حوزۀ صلاحیت اتحادیه منع شدند، بلکه تمامی داراییها و منابع آنها نیز توقیف شد. مقالۀ پیش رو، میکوشد با بررسی قوانین و رویۀ قضایی شکلگرفته از دعاوی تحریمی، معیارهای حقوقی تحت شمول تحریم قرار گرفتن را استخراج کرده و با وضعیت شرکتهای مورد نظر تطبیق دهد تا تصویر روشنی از چرایی تحریم شدن شرکتهای نفتی ایرانی در اتحادیۀ اروپا ترسیم شود.
اتحادیۀ اروپایی
تحریمهای اتحادیۀ اروپایی
خرق حجاب شرکتی
شرکت ملی نفت ایران
2019
03
21
43
60
https://jrels.ut.ac.ir/article_74431_434fa1d690ee286289bee77725c663a1.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
ابعاد حقوقی برچیدن واحدهای شناور تولید، فرآورش و ذخیرهسازی نفت و گاز فراساحلی
محمد
ساردوئی نسب
اصغر
کاظمی
برچیدن واحدهای شناور تولید، فرآورش و ذخیرهسازی نفت و گاز به عنوان پدیدههایی اختلافی مطرح هستند و با توجه به ویژگیهای فنی، از رژیم حقوقی صنعت دریایی و صنعت نفت و گاز تبعیت میکنند. رژیم حقوقی حاکم بر این واحدها، از حیث بینالمللی و نظامهای حقوقی کشورها، از موضوعات چالشبرانگیز است؛ چه این واحدها براساس اهداف کنوانسیونها و نظامهای حقوقی کشورها، موضوع رژیمهای حقوقی متفاوت قرار میگیرند. در برخی کشورها از رژیم حقوقی سازهها و تأسیسات نفتی فراساحلی و در برخی دیگر از رژیم حقوقی کشتی تبعیت میکنند. امروزه با توجه به رویکرد متفاوت دولتها و ابهام در وضعیت حقوقی این واحدها، و با توجه به نبود کنوانسیون و عرف بینالمللی مربوط به آنها، از یکسو و پیچیدگی رژیم حقوقی این واحدها، از سوی دیگر، ایجاد قواعد یکسان در حقوق کشورها و رویه و عرف بینالمللی در زمانی نزدیک ممکن نیست و در نتیجه، در موقعیت کنونی قواعد حاکم بر برچیدن تأسیسات نفتی فراساحلی در برخی موارد، با در نظرگرفتن پیچیدگیها و ویژگیهای فنی، اهداف ساخت و نوع عملکرد بر این واحدها قابل اعمال است.
برچیدن
سازۀ دریایی
کشتی
نظام دوگانه
واحدهای شناور تولید و ذخیرهسازی
2019
03
21
61
76
https://jrels.ut.ac.ir/article_74432_9fa644d4e9aeddfe35f569779c02aafa.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
نقش داوریهای سرمایهگذاری در تفسیر اصل مشارکت عمومی در دعاوی نفتی
پرویز
ساورایی
مرجان
فاضلی
اجرای اصل مشارکت عمومی در داوریهای مربوط به اختلافات نفتی، مستلزم این است که اشخاص یا گروههایی از عموم مردم که طرف داوری نیستند، بتوانند از طریق تقدیم لایحۀ کتبی، دسترسی به اسناد مهم داوری و حضور در جلسۀ رسیدگی، در جریان داوری مشارکت داشته باشند. قواعد داوری سرمایهگذاری طی اصلاحات اخیر و معاهدات دوجانبۀ سرمایهگذاری در نسل جدید خود به سوی اجرای این اصل گام برداشتهاند. مقالۀ پیش رو، به دنبال تحلیل نقش مراجع داوری سرمایهگذاری در اجرای اصل مشارکت در رویۀ داوریهای نفتی است. بررسی دو قضیۀ نفتی منتشرشده که دیوان داوری در یکی، به اجرای اصل مشارکت عمومی و در دیگری، به رد این اصل حکم داده، نشانۀ دو مطلب است: 1. اهمیت تصریح به اصل مشارکت در قواعد داوری و معاهدات سرمایهگذاری؛ 2. عدم تمایل دیوانهای داوری به استفاده از قاعدۀ بند ۳ مادۀ ۳۱ کنوانسیون وین در تفسیر معاهداتی که نسبت به اجرای اصل مشارکت ساکت هستند. در قضیۀ لونپاین علیه کانادا، با وجود مخالفت سرمایهگذار، دیوان داوری بر مبنای صراحت مادۀ ۳۷ ایکسید و بیانیۀ نفتا در مشارکت ثالث، لایحۀ کتبی دو سازمان مردمنهاد را پذیرفت. اما در مقابل، در قضیۀ شورون علیه اکوادور، عموم از مشارکت در داوری نفتی بازماندند. سکوت معاهدۀ سرمایهگذاری اکوادور- ایالات متحده در مورد امکان مشارکت عمومی و همچنین ضمنی و کلی بودن اختیار داوری مندرج در مادۀ ۱۵ قواعد آنسیترال سال ۱۹۷۶، میتواند از دلایل رد شدن مشارکت عمومی در این قضیه در سال ۲۰۱۱ شمرده شود.
اصل مشارکت عمومی
داوری نفتی
قضیۀ شورون علیه اکوادور
قضیۀ لونپاین علیه کانادا
2019
03
21
77
91
https://jrels.ut.ac.ir/article_74440_aa7b9bf5635b9fc1ed369744229f7e98.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
منافع و اهداف کشورهای دارای منابع نفتی و شرکتهای بینالمللی نفتی در انعقاد قراردادهای نفت و گاز
مصطفی
سلیمی فر
تقی
ابراهیمی سالاری
سید محمدموسی
مطلبی
مقالۀ پیش رو، به منظور شناسایی اهداف و منافع کشورهای نفتی، به ویژه ایران، در انعقاد قراردادهای حوزههای اکتشاف، توسعه، استخراج و تولید نفت و گاز با شرکتهای بینالمللی در مقابل اهداف و منافع آنها، سامان یافته است. این پژوهش، از دو روش اسنادی و کتابخانهای و نیز پیمایشی با مصاحبۀ ساختاریافته با نخبگان انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد اهداف و منافع دو طرف قرارداد بسیار گوناگون است. این اهداف و منافع برای کشور میزبان، حوزۀ درآمدها و هزینهها، فناوری، اقتصاد داخلی، بهرهبرداری فنی، اقتصادی و صیانتی از مخازن و نیز کسب اطلاعات را دربر میگیرد. در مقابل، اهداف و منافع شرکتها، حوزۀ درآمدها و هزینهها، فناوری، اقتصاد کشور مادر، حفظ انحصارات و نیز اطلاعات را شامل میشود. بنابراین، لازم است راهبردهای مناسب برای رسیدن به اهداف و منافع در تنظیم و تدوین قراردادهای نفتی نیز در طول مذاکرات مورد توجه قرار گیرد که نوشتار حاضر در این باره پیشنهادهایی را ارائه داده است.
اهداف قراردادی
تعارض منافع
قرارداد نفتی
منافع قراردادی
2019
03
21
93
113
https://jrels.ut.ac.ir/article_74449_fbaa95aa1f1b80fe878ebd41f4d604d5.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
سازوکارهای قراردادی جهت ایجاد انعطافپذیری در قراردادهای حفاری روزانه
فریده
شعبانی جهرمی
فرید
شعبانی جهرمی
انعطافپذیری در قراردادهای حوزۀ انرژی اهمیت بسزایی دارد که میتواند تضمینکنندۀ تداوم و اجرای مناسب آنها باشد. این موضوع در قراردادهای بلندمدت چشمگیرتر است. قراردادهای حفاری نیز که از قراردادهای بالادستی فرعی است، گاهی مشمول مفهوم قراردادهای بلندمدت قرار میگیرد؛ از این رو، باید فروض مختلف و به تبع آن، سازوکارهای قراردادی مناسب برای ایجاد انعطافپذیری در آنها پیشبینی شود. با توجه به تغییرات احتمالی، به ویژه در شرح کار، شرایط اجرای عملیات و بهای نفت، طراحی قراردادهای منعطف و پیشبینی شروط مناسب جهت تداوم قراردادی و یا حفظ تعادل آن، امری ضروری است. پیشبینی نرخهای احتیاطی، نرخ مشروط، امکان تعدیل، مذاکرۀ مجدد و تعلیق، میتواند از مهمترین سازوکارهای ایجاد انعطافپذیری باشد. بنابراین، هدف مقالۀ پیش رو، بررسی قراردادهای حفاری روزانه و سازوکارهای مناسب در جهت پویایی این دست قراردادهاست.
انعطافپذیری
تعدیل
حفاری
قرارداد روزانه
مذاکرۀ مجدد
نرخهای احتیاطی
2019
03
21
115
129
https://jrels.ut.ac.ir/article_74441_fd36758ac2e9e73c276b009799889b55.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
رابطۀ امنیت آب و بلایای طبیعی در حقوق بینالملل
مصطفی
فضائلی
مهناز
رشیدی
بلایای طبیعی و انسانی بخش گریزناپذیری از حیات است که ابعاد گوناگون زندگی انسانها را تهدید میکند. امروزه با افزایش میزان بحران آب در جهان، توجه جامعۀ بینالمللی به موضوع امنیت آب جلب شده و نقش مدیریت بلایا، به معنای آمادگی، واکنش و بازسازی به منظور کاهش آثار بلایا، در حصول امنیت آب مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش، به بررسی رابطۀ متقابل امنیت آب و مدیریت بلایا و کنکاش در قواعد ذیربطِ حقوق بینالملل موضوعه پرداخته است. دستاورد بررسیهای توصیفی و تحلیلی نگارندگان، حاکی از آن است که گرچه تاکنون سند حقوقی الزامآور یکپارچهای در موضوع مدیریت بلایا در حقوق بینالملل شکل نگرفته است، اما برخی از قواعد شاخههای مختلف این حقوق، از جمله حقوق بینالملل بشر، حقوق بینالملل محیط زیست، حقوق بینالملل منابع آبی فرامرزی، تعهداتی را در مراحل مختلف مربوط به بلایا، یعنی پیش از وقوع آنها، در هنگام وقوع و پس از آن، بر عهدۀ بازیگران عرصۀ بینالمللی، به ویژه دولتها، قرار میدهد که در تأمین امنیت آب نقش بسزایی دارد؛ هرچند تضمین پاسداشت این تعهدات، خود چالشی مهم است که نیازمند چارهاندیشی جهانی است.
امنیت آب
بلایای طبیعی
حقوق بینالملل
مدیریت بلایا
منابع آبی فرامرزی
2019
03
21
131
154
https://jrels.ut.ac.ir/article_74442_87b8672d9d4bbe6df6a1110e0744db95.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
نقش دیوان بینالمللی حقوق دریاها در نظام حلوفصل اختلافات کنوانسیون 1982 سازمان ملل متحد
محمدمهدی
مرادی
محمود
جلالی
در دنیای امروز نقش دریاها و اقیانوسها در زندگی جاری و روند توسعه، مهم و انکارناپذیر است. با عنایت به تنوع بهرهبرداریها و احتمال بروز اختلاف میان کشورها، وجود دیوانی بینالمللی ضروری است. کنوانسیون حقوق دریاها، مهمترین و جامعترین سند موجود در مورد حقوق دریاهاست که یک سامانۀ کامل، متنوع و کارآمد در زمینۀ حلوفصل اختلافات بینالمللی پیشبینی کرده است. دیوان بینالمللی حقوق دریاها به عنوان نهاد قضایی مستقل، از روشهای پیشبینیشده در این کنوانسیون است. این دیوان، افزون بر آن که مرجعی قضایی برای حلوفصل اختلافات بینالمللی در زمینۀ دریاهاست، میتواند از طریق ایجاد عرف و رویۀ یکسان در توسعۀ حقوق بینالملل دریاها نقش مهمی را ایفا نموده و یکی از مؤثرترین و مناسبترین ابزارهای تطبیق قواعد حقوق دریاها با شرایط متغیر موجود باشد.
حقوق بینالملل
حلوفصل اختلافات
دیوان بینالمللی حقوق دریاها
کنوانسیون حقوق دریاها
2019
03
21
155
174
https://jrels.ut.ac.ir/article_74443_a1b90d93545aec41af0210cfd6855d9f.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
نظام حقوقی حاکم بر ممنوعیت آزمایشهای هستهای در حقوق بینالملل
سید مصطفی
مشکات
احمد
رمضانی
سهراب
صلاحی
آزمایش هستهای، نه تنها تهدیدی علیه صلح و امنیت جهانی به شمار میآید، بلکه متناسب با روشی که انجام میشود، درجههای مختلفی از آلودگی زیستمحیطی را نیز پدید میآورد. بدینمنظور، اگرچه کنشگران نظام حقوق بینالملل با انشای معاهدههای قطب جنوب، منع موقتی، جامع آزمایش هستهای و منع سلاح هستهای به ترتیب در سالهای 1959، 1963، 1996 و 2017، ممنوعانگاری آزمایشهای هستهای را در دستور کار قرار دادند، ما اسناد مذکور دارای چنان نارساییها و ابهامهایی هستند که هنوز نتوانستهاند راهبرد حقوقی شایستهای را در برابر آزمایشهای هستهای به وجود آورند. از این رو، مهمترین آسیبهای معاهدات یادشده را حسب مورد عدم تعریف آزمایش و انفجار هستهای و تعیین قلمرو آن، غفلت از تبیین مسئولیت مدنی و سازوکار جبران خسارت ناشی از آزمایشهای هستهای، ایجاد شرایط دشوار برای لازمالاجراشدن و امکان شرط انصراف تشکیل میدهند. افزون بر نارساییهای حقوق بینالمللِ قراردادی، در میان سایر منابع حقوق بینالملل نیز حکم صریحی مبنی بر ممنوعیت آزمایش هستهای دیده نمیشود. با این اوصاف، در جستار پیش رو، بر آنیم تا با تبیین نظام حقوقی حاکم بر ممنوعیت آزمایشهای هستهای در حقوق بینالملل، مهمترین آسیبهای آن را انشا و راهکارهایی برای آنها ارائه کنیم.
آزمایش هستهای
انفجار هستهای
سلاح هستهای
خلع سلاح
منع گسترش سلاحهای هستهای
2019
03
21
175
193
https://jrels.ut.ac.ir/article_74444_2c3097087ddb812321be5df9d89946e8.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
رویکردی نو در تحلیل حقوقی شروط زیستمحیطی قراردادهای نفتی
سید فضلالله
موسوی
مجتبی
عینی
حفاظت از محیط زیست یکی از ابعاد مهم توسعۀ پایدار است که در تمامی فعالیتهای اقتصادی، بهویژه پروژههای نفتی باید مورد توجه قرار گیرد. شروط زیستمحیطی قراردادهای نفتی با اینکه تا حدود زیادی متأثر از معیارهای همسان بینالمللی است، در قراردادها و پروژههای مختلف جلوههای گوناگونی به خود میگیرد. ضوابط حاکم بر محیط زیست، طرحها و برنامههایی که پیمانکار ملزم به تبعیت از اجرای آنهاست، لوازم مدیریت زیستمحیطی پروژه که به دنبال رویارویی مؤثر با مشکلات زیستمحیطی است و در پایان، مسئولیت ناشی از خسارتهای زیستمحیطی، مبانی و حدود آن، مهمترین موضوعات زیستمحیطی است که در قراردادهای نفتی بهتفصیل از آن بحث میشود و تحلیل مسائل آن با تأکید بر قراردادهای نفتی جدید و برخی دعاوی زیستمحیطی، موضوع بررسی مقالۀ پیش روست.
ارزیابی پیامد زیستمحیطی
الزامات زیستمحیطی
راهبرد زیستمحیطی
رویۀ مطلوب بینالمللی
طرحهای زیستمحیطی
مدیریت زیستمحیطی پروژه
مسئولیت زیستمحیطی
2019
03
21
195
221
https://jrels.ut.ac.ir/article_74445_469ae1aba4ab798aa853daf4d94b550d.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
الزامات داخلی و بینالمللیِ حملونقل دریاییِ مواد هیدروکربوری
جعفر
نوری یوشانلویی
عبدالحسین
ایرانی فتح آباد
همچنان که حقوق نفت و گاز با حقوق تجارت بینالملل تفاوتهای متعددی دارد، حقوق حملونقل نفت و گاز و به طور ویژه، حقوق حملونقل دریایی آن نیز در مقایسه با قراردادهای حملونقل دارای ویژگیهای خاصی است. این ویژگیها از یکسو، در ضرورت عملی استفاده از قالبهای قراردادی خاص، محدودیت انتخاب طرف قرارداد و شروط منحصر به فرد نمایان میشود که رعایت شروط فنی، شرط تبعیت، شرط مصونیت حاکمیتی و شرط تحدید مسئولیت مالک کشتی، از مصادیق روشن آن است. از سوی دیگر، ویژگیهای خاص حملونقل دریایی نفت و گاز ناظر به معیارهای ایمنی خاص داخلی و بینالمللی، اینکوترمز اختصاصی، الزامات سازمان جهانی تجارت و محدودیتهای قانونی بینالمللی است. سرانجام، این ویژگیها، به ضرورت استفاده از نیروی انسانی متخصص، هزینههای متفاوت، تسهیلات وارداتی و زیانهای خاص ناشی از دریایی بودن حملونقل نفت و گاز مربوط میشود. این وجوه ممیزۀ انتقال دریایی نفت و گاز ایجاب میکند در تنظیم قرارداد، به آنها توجه ویژهای شود تا ریسک قراردادی احتمالی تا حد ممکن مدیریت شود.
حملونقل
خط لوله
دریا
گاز طبیعی مایع
نفت
2019
03
21
223
249
https://jrels.ut.ac.ir/article_74446_041b4c56faf1ef27741869137c3119a0.pdf
مطالعات حقوق انرژی
حقوق انرژی
2538-3140
2538-3140
1398
5
1
چکیده های انگلیسی
2019
03
21
1
12
https://jrels.ut.ac.ir/article_74838_c1469ef913dcbc739f38ef4536716b55.pdf