حل مسالمت‌آمیز و شرایط جایگزین؛ روش‌های حل و فصل اختلافات در قراردادهای نوین بالادستی صنعت نفت و گاز با تأکید بر قرارداد IPC

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدۀ حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

مهم‌ترین وجه تمایز قراردادهای جدید IPC با قراردادهای بیع متقابل، حضور پیمانکار در دورۀ بهره‌برداری و بلندمدت بودن زمان قرارداد است. در چنین شرایطی، احتمال بروز اختلاف نظر یا دعوای حقوقی، قراردادی و فنی افزایش می‌یابد. بنابراین، صرف روش داوری و دادگاه پیش‌بینی‌شده در قراردادهای بیع متقابل، پاسخگو نیست. پیچیدگی‌های فنی- مالی دورۀ تقریباً پانزده‌سالۀ بهره‌برداری، دست‌اندرکاران طراحی مدل جدید را بر آن داشت تا افزون بر روش‌های سنتی حل و فصل اختلافات، از شیوه‌های جدیدی همچون ارجاع به کارشناس دارای شرایط در اختلافات مالی و فنی استفاده کنند؛ چنین روش‌هایی هزینه و زمان تصمیم‌گیری را می‌کاهد که موضوعی حیاتی برای پروژه‌ها شمرده می‌شود. در مقالۀ پیش رو، روش حل مسالمت‌آمیز و روش‌های جایگزین که صرفاً محدود به راه حل‌های حقوقی نیستند، پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Peaceful Resolution and Alternative Conditions as Dispute Resolution Methods in Upstream Contracts for the Oil and Gas Industry with an Emphasis on IPC Contracts

نویسندگان [English]

  • Behshid Arfania 1
  • Emad Molla Ebrahimi 2
1 Associate Professor of Islamic Azad University, Central Tehran Branch
2 Ph.D. Student Private Law, of Islamic Azad University, Central Tehran Branch
چکیده [English]

The most important aspect is the distinction of the new IPC contracts with reciprocal contracts is the presence of the contractor during the operation period and a long-term contract length. In such situations, the probability of disagreement or legal, contractual, and technical litigation is increased. Therefore, it is only the method of arbitration and the foreseeable court do not respond to mutually exclusive contracts. The technical-financial complexities of the nearly 15-year period of exploitation involved designers of the new model in addition to traditional ways of resolving disputes, new practices such as referral to qualified experts in financial and technical disputes, such methods reduce the cost and timing of decisions that are critical to projects. Within the scope of this agreement, three methods of peaceful settlement, alternative conditions and ultimately arbitration are proposed. This paper proposes a peaceful solution method and alternative methods that are not limited to legal solutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • peaceful methods
  • alternative methods
  • Arbitration
  • upstream contracts for oil and gas
  • dispute resolution methods

مراجع

الف) فارسی
1) کتاب‌ها
1. اسماعیلی هریسی، ابراهیم (1394). مبانی حقوق پیمان. تهران، انتشارات جاودانه.
2. جنیدی، لعیا (1387). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. چاپ اول، تهران، انتشارات مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
3. ربیعی، فرانک (1381). «حقوق قراردادها، قراردادهای نفتی، قیرپاشی، کشتی‌رانی و تولید نفت و گاز». چاپ اول، تهران، انتشارات بهنامی.
4. شهبازی‌نیا، مرتضی (1386). حل و فصل اختلاف ناشی از سرمایه‌گذاری (مطالعۀ تطبیقی). تهران، مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
5. شیروی، عبدالحسین (1391). حقوق تجارت بین‌الملل. چاپ چهارم، تهران، انتشارات سمت.
6. ____________ (1393). حقوق نفت و گاز. چاپ اول، تهران، انتشارات میزان.
7. ____________ (1393). داوری تجاری بین‌المللی. چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت.
8. شهرکی علیدوستی، ناصر (1394). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی؛ قواعد حاکم بر حل و فصل اختلاف. تهران، انتشارات خرسندی.
9. صلح‌چی، محمدعلی؛ نژندی‌منش، هیبت الله (1387). حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات بین‌المللی. چاپ اول، تهران، انتشارات میزان.
10. محبی، محسن (1386). مباحثی از حقوق نفت و گاز در پرتو رویۀ داوری بین‌المللی، سلب مالکیت و غرامت در قراردادهای نفتی. چاپ اول، تهران، مرکز مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
11. محبی، محسن (1380). نظام داوری اتاق بازرگانی بین‌المللی. تهران، انتشارات اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران.
12. مردای، غلامرضا (1393). داوری در قراردادها. تهران، انتشارات بهنامی.
13. مقایسۀ قراردادهای IPC با قراردادهای بیع متقابل (1395)، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات بخش عمومی.
2) مقاله‌ها
14. ابراهیمی، سید نصرالله؛ شیروی، عبدالحسین؛ اصغریان، مجتبی (1388). «اکتشاف و توسعۀ میادین نفتی ایران از طریق قراردادهای بیع متقابل». مجلۀ امور حقوقی بین‌المللی، شماره 41، ص 262-243.
15. ابراهیمی، سید نصرالله؛ سلطان‌زاده، سجاد (1393). «مفهوم سرمایه‌گذاری در رویۀ داوری مرکز حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری خارجی (ایکسید)». مجلۀ امور حقوقی بین‌المللی، تابستان، شمارۀ 50، ص 199-175.
16. ابراهیمی، سید نصرالله؛ تقی‌زاده، ابراهیم؛ سریر، فرزانه (1393). «بررسی اصول حقوقی حاکم بر قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز در ایران». مجلۀ دانش حقوق مدنی، سال سوم، شمارۀ 2، ص13-1.
17. اسکندری، امیرمحمد (1384). «نقش تکمیلی روش‌های حل اختلاف جایگزین ADR در حل و فصل دعاوی مربوط به ضمان قهری و خسارات». مجلۀ کانون وکلای دادگستری مرکز، شمارۀ 22، ص57-29.
18. درویشی هویدا، یوسف (1388). «شیوه‌های جایگزین و غیر قضایی حل و فصل اختلافات». مجلۀ قضاوت، شمارۀ 32، ص 39-34.
19. ______________ (1390). «مطالعه‌ای بر میانجی‌گری به عنوان روش دوستانۀ حل و فصل اختلافات». فصلنامۀ حقوق دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 41، شمارۀ 4، ص 137-121.
20. _______________ (1389). «استفادۀ مستقیم از کارشناس در حل و فصل اختلافات». فصلنامۀ حقوق دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 40، شمارۀ 4، ص 192-173.
21. رضایی، علی (1396). «حل و فصل اختلافات در ساختار تأمین مالی پروژه با تأکید بر یکپارچگی قراردادی». فصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 3، شمارۀ 1، ص 1-29.
22. _________ (1395). «اصلاح‌گری و میانجی‌گری به عنوان جایگزین روش‌های سنتی حل اختلافات مدنی-  تجاری (امکان به‌کارگیری آنها در صنعت نفت». فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، شمارۀ 78، ص 57-81.
23. مصلحی، علی‌حسین؛ صادقی، محسن (1381). «نگاهی به شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف در مقررات جدید اتاق بازرگانی بین‌المللی». مجلۀ حقوقی، شمارۀ 26 و 27، ص 382-365.
24. کاویانی، کوروش (1380). «اصل 139 قانون اساسی و شرط داوری در قراردادهای مصوب مجلس شورای اسلامی». مجلۀ پژوهش حقوق عمومی، شمارۀ 5، ص 144-129.
25. مبارکی، مصطفی؛ عمادزاده، کاظم؛ مسعود، غلامحسین (1396). «مراجع ذی‌صلاح دادرسی و داوری در قراردادهای اداری و نفتی». مجلۀ حقوقی پژوهش‌نامۀ امام صادق (ع)، شمارۀ 46، ص 148-169.
26. هرویان، فرزانه (1397). «شیوه‌های حل و فصل اختلاف در قراردادهای نفت و گاز». ماهنامۀ نفت و گاز و انرژی، سال پنجم، شمارۀ 21، ص 10-2.
3) سایر
27. ابراهیمی، سید نصرالله (1393). جزوۀ درسی حقوق نفت و گاز. دورۀ کارشناسی ارشد، تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران..
28. امین‌زاده، الهام (1394). دومین همایش ملی حقوق انرژی با محوریت صنایع نفت و گاز، پالایش و پتروشیمی. تهران..
29. حیاتی، علی (1390). تحلیل حقوقی قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، حقوق تجاری و اقتصادی بین‌المللی، تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
30. _______________ (1387). شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلافات. پایان‌نامۀ دکتری، تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
31. شیوه‌نامۀ حل اختلافات قراردادی وزارت نفت، شمارۀ 260112-28/1 مورخ 05/06/1393.
32. صمدی، عبدالرضا (1394). چالش‌های قراردادها و حل و فصل اختلافات. دومین همایش ملی حقوق انرژی، مرکز مطالعات حقوق انرژی دانشگاه تهران.
33. قانون شرایط عمومی و اختصاصی پیمان، مصوب 03/03/1378.
34. قنبری، افسانه (1388). سازوکارهای حل و فصل اختلاف در قراردادهای بین‌المللی نفتی در ایران با تأکید بر روش ADR. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه پیام نور.
35. مداحی‌نسب، مصطفی (1394). روش‌های حل و فصل اختلافات و پیشگیری از آنها در قراردادهای نفت و گاز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
36. منصوری تهرانی، سید روح الله (1389). روش برتر حل و فصل اختلافات بین‌المللی در قراردادهای نفت و گاز – میانجی‌گری- داوری. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
37. معرفی مدل‌های جدید قراردادهای نفتی IPC (1394)، متن کنفرانس پاسخ به ابهام‌های مدل جدید قراردادهای نفتی، تهران، اجلاس سران کشورهای اسلامی.
ب) انگلیسی
38. Andrew Tweeddel and Karen Tweeddel, (2005), Arbitration of Commercial Disputes: International and English Law and Practice, NewYork Oxford University Press.
39. nglade Leila and Tackaberry John, (2004), "international dispute resolution", London, sweet and Maxwell, Vol 1 materials.
40. Alternative Dispute Resolution in civil cases, (1998), reports of the task force on the quality of Justice Subcommittee on alternative dispute resolution and the judicial system.
41. Alternative Dispute Resolution, (1998), Handbook of Arbitration practice, Roland Bernstein and other (editors), London, Sweet and Maxwell.
42. Alan Redfern and Martin Hunter, (2003), Law and Practice of International Commercial Arbitration, London, Sweet and Maxwell.
43. Al Hesilan salah, (1996), Mediation as a Means for Amicable settlement of dispute in Arab countries, wipo conference on mediation, organized by the wipo arbitration and mediation center, Geneva.
44. Arthur Marriott, (2003), "ADR in Civil and Commercial Disputes", Bernstein’s Handbook of Arbitration and dispute resolution practice John Tackaberry and Arthur Marriott, London Sweet and Maxwell, (editors) Vol 1.
45. Bahatunde J Fagbohunlu & mark moradi, (2006), A Guide to international litigation and arbitration an English perspective.
46. 7-Bagner Hans, (2001), "Confidentiality a funda mental principle in international commercial arbitration, Journal of international arbitration", Vol 18.
47. Christion Housmaninger, (1990), ''Civil Liability of Arbitrator: Comparative analysis and Proposals for Reform''. Journal of Internation Arbitration Vol. 7, No, 51-4, p 19.
48. Danial V. Davidson & Brenda E. Knowles & Lynn M. Forsithe,2001 Business Law, 7th Ed.
49. Duruigho Emeka, (2006), "Permanent Sovereinty and people’s ownership of natural resource, George Washington International Law Review", vol, 38.
50. Edelman Lester, (1987), and Carr Frank, the Mini-Trial: "An Alternative Dispute Resolution Procedure", the Arbitration Journal, Vol 42, No1, p 37.
51. Francis Gurry, (1996),"confidentiality in mediation’’WIPO conference on mediation organized by the WIPO Arbitration and Mediation center", Geneva.
52. Hibber, peter R. and Paul Newman, (2004)," ADR and adjudication in construction dispute".
53. Harris T.L, (2007), "The Public Policy Exception to Enforcement of International Arbitration Award under the New York Convention, Journal of International Arbitration", Vol 24, No 1.
54. John Mitchell with Valerie Marcel and Beth Mitchell, (2012)," what next for the Oil and Gas industry".
55. Klaus Peter Berger, Private Dispute Resolution, (2002), Negotiation Mediation Arbitration, Vol. 2.
56. Krishan Ranbir, (2001), "An Overview of the Arbitration and Conciliation Act 1006 Journal of International Arbitration", Vol 23, No 3.
57. L. Michael Hager and Robert Poitchard, (1999), ''Deal mediation: How ADR techniques can help achieve durable agreements in the global Markets'', ICSID review foreign investment law Journal, vol, 141, No1.
58. Marriott Arthur, (2003), "ADR in civil and commercial disputes, Bernstein’s Handbook of Arbitration and dispute resolution practice, John tackaberry and Arthur Marriott(editors)", Vol 1, London, sweet and Maxwell.
59. Mackay (R.B), (1995), "Ethical Consideration in Alternative Dispute Resolution, the Arbitration Journal", Vol 45.
60. Oliver Hart, (1988), John Moore, Incompelet Contract and Renegotation, Econometrica, Valme 56, Issue 4, p, 755.
61. Saran Leonard and Kanagag Dharmananda, ''Peace Talks before War, (2006), "The Enforement of Clsuses for Dispute Resolution before Arbiration'' Journal of International Arbitration Vol 23, No4, p 302.
62. Saleh Al- Hejailan, (1996), ''Mediation as a means for amicable settlement of dispute in Arab Countries'', WIPO Conference on Mediation, organized by the WIPO arbitration and mediation center, Geneva.
63. Lawrence W. Newman, (1998), ''A Practical Assessment of Arbitral Dispute Resolution'', Lex Mercatoria and Arbitration, Thomas, E. Carboonel (General Editor), p1.
64. Leila Angalde and John Tackaberry, (2004), "International Dispute Resolution", Vol, 1, Materials, London, S8weet and Maxwell, p. 114.
65. Without Name, Alternative Dispute Resolution, (1998), Handbook of Arbitration Practice, Roland Bernstein and other (Editors), London, Sweet and Maxwell, p. 73.
مطالعات حقوق انرژی
دوره 4، شماره 2
پاییز و زمستان
مهر 1397
صفحه 293-320

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار