بررسی تطبیقی میزان اثرگذاری دولت در استقلال نهادهای تنظیم مقررات انرژی در بخش‌های برق، نفت و گاز

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و رئیس مؤسسۀ مطالعات حقوق انرژی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق نفت و گاز دانشگاه تهران

چکیده

به طور سنتی، امور تنظیم مقررات انرژی در اختیار دولت‌ها بوده است اما هم‌زمان با اجرای اقدامات خصوصی‌سازی در بخش انرژی کشورها، نهادهای تنظیم مقررات انرژی نیز شکل گرفته‌اند. یکی از عوامل تضمین اثربخشی نهادهای تنظیم مقررات انرژی، تأمین استقلال آنها در برابر ذی‌نفعان بخش انرژی، به ویژه دولت است. استقلال نهاد تنظیم مقررات، از سه جنبۀ ساختاری، تصمیم‌گیری و مالی قابل ارزیابی است. دولت که از مهم‌ترین حاکمان و سیاست‌گذاران بخش انرژی است، در تعیین سمت و سوی حرکت تنظیم مقررات نقش بسزایی را بر عهده دارد؛ از این رو، در این پژوهش ضمن معرفی نهادهای تنظیم مقررات در سه زیربخش انرژی برق، نفت و گاز کشور، میزان اثرگذاری دولت در استقلال نهادهای تنظیم مقررات در ابعاد ساختاری، تصمیم‌گیری و مالی در کشورهای منتخب را بررسی خواهیم کرد. فرضیۀ اولیۀ این مطالعه بر این استوار است که میزان استقلال نهادهای تنظیم مقررات انرژی به میزان چشمگیری تحت تأثیر دخالت دولت در امر رگولاتوری قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of Government Impact Level in Energy Regulatory Bodies’ Independence in Electricity, Oil and Gas Sectors

نویسندگان [English]

  • Elham Aminzadeh 1
  • Leili Moghimi 2
1 Associate Professor, Public Law Department, University of Tehran
2 M.Sc. Student of Oil and Gas Law of University of Tehran
چکیده [English]

Governments have traditionally undertaken regulation. However, while undertaking privatization measures in energy sector take place, energy regulatory authorities have been established. One of the factors that ensure the effectiveness of energy regulatory authorities is their independence from energy sector stakeholders, especially government. Energy regulatory body independence can be studied from structural, decision-making, and financial perspectives. As the most important governance and policy-making body in energy sector, government has a pivotal role in moving towards regulation in the sector. Hence, introducing regulatory bodies in oil, gas, and electricity sub-sectors of energy sector, this article aims to investigate the influence of government measures in structural, decision-making, and financial independence aspects of energy regulatory authorities in the selected countries. Presumption of this study is based on the fact that the independence degree of energy regulatory bodies is substantially affected by government interventions in energy regulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial Independence
  • Structural Independence
  • Decision-making Independence
  • Energy Sector
  • government
  • Regulatory Authority

مراجع

الف) فارسی

1) کتاب‌ها
1. نیلی، مسعود (1389). بررسی مبانی نظری و تجربی خصوصی‌سازی بخش توزیع نیروی برق. تهران، پژوهشکدۀ مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف.
2. هادی‌فر، داود (1389). نهادهای حقوقی تنظیم مقررات، ساختار و سازوکار اجرایی. بی‌جا، انتشارات عترت.
2) مقاله‌ها
3. رستمی، ولی؛ مقیمی، لیلی (پاییز و زمستان 1396). «بررسی چگونگی تشکیل نهادهای تنظیم مقررات انرژی در کشور با رویکرد تطبیقی». فصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ سوم، شمارۀ 2، ص 249-284. 
3) سایر
4. ابراهیمی، سید نصرالله؛ مقیمی، لیلی (بهار 1396). جزوۀ درسی حقوق نفت و گاز. دورۀ کارشناسی ارشد.
5. دبیرخانۀ هیئت تنظیم بازار برق (فروردین 1391). «گزارش عملکرد هیئت تنظیم بازار برق- از دورۀ نخست تا پایان دورۀ پنجم».

ب) انگلیسی

 
6. International Energy Agency (2016), “Energy Policies of IEA Countries: Japan”.
7. International Energy Agency (2014), “Energy Policies of IEA Countries: The United States”.
8. International Energy Agency (2012), “Energy Policies of IEA Countries: United Kingdom”.
9. Sun M.; Su H.; Zhang J. (2016), China Chapter. In: “The Energy Regulation and Markets Review”, By: Schwartz D.L., Law Business Research Ltd., 4th edition.
10. Andersen P.C.; Poulsson C. (2016), Norway Chapter. In: “The Energy Regulation and Markets Review”, By: Schwartz D.L., Law Business Research Ltd., 4th edition.
11. Bustnesli Y. (2017), Norway chapter, In: “Oil Regulation”, By: Palmer B., Law Business Research Ltd.
12. Menon N.; Ahooja R.; Palepu D.R. (2015), India Chapter. In: “The Energy Regulation and Markets Review”, By: Schwartz D.L., Law Business Research Ltd., 4th edition.
13. Brown A. (2006). Measuring Effectiveness of Regulatory Agencies: Legitimacy, Credibility, and Transparency, World Bank, Washington.
14. OECD (Sep. 2016). Fossil Fuel Support Country Note: Germany.
15. UNIDO (2008), Sustainable Energy Regulation and Policymaking Training Manual. Module 5: Structure, composition and role of an energy regulator. Sustainable energy regulation and policymaking for Africa.
16. New Zealand Productivity Commission (Jun. 2014). Regulatory institutions and practices.
17. OECD (Jun. 2013), Principles for the Governance of Regulators, Public Consultation Draft.
18. Trillas F.; & Montoya M.A. (2013). Independent regulators: theory, evidence and reform proposals. info, 15(3), 39-53.
19. Capros P. (2003, October). Independence of Energy Regulators: New Challenges. In World Forum of Energy Regulation, Rome, Italy.
20. Soni  A.; Chatterjee A. (2014).Governance of the Petroleum and Natural Gas Sector in India: A Status Note, The Energy and Resources Institute, TERI-NFA Working Paper Series No. 15.
21. Swedish Agency for Growth Policy Analysis (2014). China’s National Energy Administration: A short overview, Direct response 2014:11.
22. Shiraishi, T. (2012). The Electric Power Industry and Competition Law in Japan.
23. Kubo K. (2017), Japan chapter, In: “Oil Regulation”, By: Palmer B., Law Business Research Ltd.
24. OECD (2016, September). Fossil Fuel Support Country Note: Germany.
25. http://www.worldstopexports.com/crude-oil-imports-by-country
مطالعات حقوق انرژی
دوره 4، شماره 2
پاییز و زمستان
مهر 1397
صفحه 349-376

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار