چالش‌های موافقت‌نامه‌های متداول فراگیر توسعۀ میادین نفت و گاز مشترک مرزی؛ حرکت در مسیر الگوی بومی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت بیمه دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران

2 استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز دانشگاه تهران

چکیده

میادین مشترک مرزی و روش توسعۀ آنها، از موضوعات بحث‌برانگیز سالیان اخیر در مراجع تصمیم‌ساز ایران بوده است که بخشی از این فعالیت‌ها به‌صورت مصوبات قانونی هم نمود یافته‌اند. بر اساس اطلاعات موجود و در قیاس با همسایگان، موفقیت چندانی در بهره‌برداری از این منابع حاصل نشده است. در سطح جهانی نیز این موضوع و تبعات آن، همچون تسهیم منافع، پیشینه‌ای به قدمت تجاری شدن نفت دارند. رویکردهای گوناگون در پیش‌گرفته شده، از عملکرد کاملاً یک‌جانبه تا کوشش برای ایجاد حداکثر هماهنگی میان طرفین بوده است. به دلیل اهمیت پاسداری از منابع، اکنون روابط بین کشورها از یک‌جانبه‌گرایی به سمت ایجاد بسترهای لازم برای همکاری بیشتر گرایش یافته است. این رویکردهای متفاوت، از یک‌سو، تابعی از میزان دانش مخزن و طبیعت سیال و از سوی دیگر، عوامل مختلف شکل‌دهندۀ روابط طرفین بوده است. از این میان، ابزارهای حقوقی در دسترس برای تعریف و شکل‌دهی روابط، نقشی اساسی در  ترسیم روابطی که از سوی طرفین بهینه تشخیص داده می‌شد، داشته‌اند. در این نوشتار ضمن مروری کوتاه بر روند تاریخی طی‌شده در این عرصه، چهارچوب‌های رایج موافقت‌نامه‌های منعقدشده برای توسعۀ مشترک به نقد گذاشته شده و از برآیند بررسی‌های انجام‌گرفته، توصیه‌هایی چند به‌منظور طراحی مدل بومی الگوی موافقت‌نامۀ فراگیر توسعۀ میدان ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Challenges of the Common General Agreements on Development of the Shared Trans-Boundry Oil and Gas Fields - Move Toward Local Models

نویسندگان [English]

  • Saeed Shirkavand 1
  • Yousef Molaei 2
  • Saeed Ranjbaran 3
1 Assistant Professor, Department of Insurance and Finance Management, Faculty of Management, University of Tehran
2 Assistant Professor, Faculty of Law and Political Science, Department of International Relations, University of Tehran
3 Ph.D. candidate of international oil and gas contracts management, University of Tehran
چکیده [English]

Common fields and their development method have been among the controversial issues in Iran's decision-making authorities, which have included some of these activities as legal acts. On the basis of the available information, there has been little success in exploiting these resources. This issue and its consequences, such as the sharing of benefits, have a history as long as oil. Various approaches have been selected from totally unilateral action to maximum coordination between the parties. Because of the importance of resources conservation, now the relationship between countries has led to the creation of the groundwork for further cooperation. These different approaches were affected by reservoir knowledge and the nature of the fluid and some other factors are shaping the relations between the parties. The available contractual tools played a fundamental role in mapping out the relationships between parties. In this paper, while briefly reviewing the historical trend, from the results of the reviews of the common frameworks of the agreements for joint development, several recommendations are presented for designing the local model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shared oil and gas fields
  • Joint Development Agreements
  • Conservation of Oil and Gas Resources
  • Common Iranian Fields
الف)فارسی
1) مقاله‌ها
1. اصغرزاده، سحر. (1393). «صنعت نفت عراق و چشم‌انداز پیش رو». ماهنامۀ اکتشاف و تولید نفت و گاز، شمارۀ 116، ص 17-24.
3. دهقانی، رضا. (1395). «بررسی ابعاد مختلف رژیم حقوقی حاکم بر میادین مشترک نفت». فصلنامۀ سیاست خارجی، شمارۀ 1، ص 65-91.
4. عباس‌زاده شهری، عباس؛ رجبلو، روشنک؛ زارعی، جلیل (1390). «مدیریت و صیانت از مخازن نفتی کشور». ماهنامۀ اکتشاف و تولید نفت و گاز، شمارۀ 79، ص 21-25.
5. شالباف، محسن؛ ملکی، عباس (1394). «سیاست‌گذاری ادارۀ مخازن مشترک نفتی و گازی؛ مطالعۀ موردی میادین مشترک ایران و عراق». فصلنامۀ علمی- پژوهشی سیاست‌گذاری عمومی، شمارۀ 4، ص 49 - 73.
6. قاسمی، صادق (1396). «چالش‌های حقوقی- قراردادی حاکم بر موافقت‌نامه‌های توسعۀ یکپارچه؛ مطالعۀ تطبیقی قراردادهای نفتی دریای شمال و خلیج فارس». ماهنامۀ اکتشاف و تولید نفت و گاز، شمارۀ 146، ص 24-33.
9. میرعباسی، باقر (1390). «رژیم حقوقی بهره‌برداری از میادین مشترک نفت و گاز در خلیج فارس از منظر حقوق بین‌الملل». فصلنامۀ راهبرد، شمارۀ 61، ص 91-122.
2) سایر
 
13. قاسمی، صادق (1395). «پرسش‌های حقوقی دربارۀ برداشت از میادین مشترک نفت و گاز». روزنامۀ ایران، شمارۀ 22 (6274)، ص 16.
ب)انگلیسی
18. Framework Treaty Trinidad - Tobago and Venezuela. (2007, March). FRAMEWORK TREATY RELATING TO THE UNITISATION OF HYDROCARBON RESERVOIRS THAT EXTEND ACROSS THE DELIMITATION LINE BETWEEN THE REPUBLIC OF TRINIDAD AND TOBAGO AND THE BOLIVARIAN REPUBLIC OF VENEZUELA. Retrieved 12 21, 2018, from Oil, Gas & Energy Law: https://www.ogel.org/article.asp?key=2415
19. Accord entre les gouvernements français et canadie. (2005, May 17). Accord entre le Gouvernement de la République française et le Gouvernement du Canada sur l'exploration et l'exploitation des champs d'hydrocarbures transfrontaliers. Retrieved 12 21, 2018, from the French Senate: http://www.senat.fr/leg/pjl06-275.html
20. Agreement between USA and Mexicao. (2012). Agreement between the United States of America and the United Mexican States Concerning Transboundary Hydrocarbon Reservoirs in the Gulf of Mexico. Retrieved 12 23, 2018, from Discover U.S. Government Information: https://www.govinfo.gov/content/pkg/CPRT-112SPRT77567/html/CPRT-112SPRT77567.htm
22. Eigen, P., Kroon, C., & Maplles, S. (2012). OIL CONTRACTS How to read and understand them. Open Oil.
23. England-Norway Delimitation Agreeement. (1965, March 10). England-Norway Delimitation Agreeement 1965. Retrieved 12 07, 2018, from UNITED NATIONS:
24. Fox, H. (1990). Joint Development of Offshore Oil and Gas - A Model Agreement For States for Joint Development with Explanatory Commentary. London: BIICL.
25. Framework Agreement between Britain and Norway . (2005, APRIL 04). Framework Agreement between Britain and Norway. Retrieved 12 19, 2018, from GOV.UK:
26. ILC. (2008). Report of the International Law Commission Sixtieth session. New York: United Nations.
27. International Law Commission. (2003). First Report on shared natural resources document A/CN.4/533. Newyork: United Nation.
28. International Law Commission. (2005). Third Report on Shared Natural Resources “Trans- Boundary Ground-Water". New York: United Nations.
29. International Law Commission. (2008). Comments and observations by Governments on the draft articles on the law of transboundary. NewYork: United Nation.
30. MacLaren, G., & James, R. (2013). Negotiating joint development agreements. In R. Beckman, I. Townsend-Gault, & C. Schofield, Beyond Territorial Disputes in the South China Sea (p. 372). Cheltenham: Edward Elgar.
31. Rodin, D. V. (2011). Offshore transboundary petroleum deposits:cooperation as a customary obligation. Tromsø: University of Tromsø;Faculty of Law.
33. Treaty between Norway and the Russia. (2010, September 15). Treaty between the Kingdom of Norway and the Russian Federation concerning Maritime Delimitation and Cooperationthe Barents Sea and the Arctic Ocean. Retrieved 12 22, 2018, from Regjeringen.no: https://www.regjeringen.no/globalassets/upload/ud/vedlegg/folkerett/avtale_engelsk.pdf
34. Trinidad and Tobago and Venezuela Delimitation Ag. (1990, 18 April). Agreement between the Republic of Trinidad and Tobago and the Republic of Venezuela on the delimitation of marine and submarine area. Retrieved 12 21, 2018, from Food and Agriculture Organization of United Nation: http://extwprlegs1.fao.org/docs/pdf/bi-22381.pdf
35. UN International Law Commission, U. I. (2009). Comments and observations received from Governments. New York: United Nation.
37. Urdaneta, K. (2010). TRANSBOUNDARY PETROLEUM RESERVOIRS: A RECOMMENDED APPROACH FOR THE UNITED STATES AND MEXICO IN THE DEEPWATERS OF THE GULF OF MEXICO. HOUSTON JOURNAL OF INTERNATIONAL LAW, 32:2, 334-390.