رابطۀ امنیت آب و بلایای طبیعی در حقوق بین‌الملل

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم

چکیده

بلایای طبیعی و انسانی بخش گریزناپذیری از حیات است که ابعاد گوناگون زندگی انسان‌ها را تهدید می‌کند. امروزه با افزایش میزان بحران آب در جهان، توجه جامعۀ بین‌المللی به موضوع امنیت آب جلب شده و نقش مدیریت بلایا، به معنای آمادگی، واکنش و بازسازی به منظور کاهش آثار بلایا، در حصول امنیت آب مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش، به بررسی رابطۀ متقابل امنیت آب و مدیریت بلایا و کنکاش در قواعد ذی‌ربطِ حقوق بین‌الملل موضوعه پرداخته است. دستاورد بررسی‌های توصیفی و تحلیلی نگارندگان، حاکی از آن است که گرچه تاکنون سند حقوقی الزام‌آور یکپارچه‌ای در موضوع مدیریت بلایا در حقوق بین‌الملل شکل نگرفته است، اما برخی از قواعد شاخه‌های مختلف این حقوق، از جمله حقوق بین‌الملل بشر، حقوق بین‌الملل محیط زیست، حقوق بین‌الملل منابع آبی فرامرزی، تعهداتی را در مراحل مختلف مربوط به بلایا، یعنی پیش از وقوع آن‌ها، در هنگام وقوع و پس از آن، بر عهدۀ بازیگران عرصۀ بین‌المللی، به ویژه دولت‌ها، قرار می‌دهد که در تأمین امنیت آب نقش بسزایی دارد؛ هرچند تضمین پاسداشت این تعهدات، خود چالشی مهم است که نیازمند چاره‌اندیشی جهانی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE RELATION BETWEEN WATER SECURITY AND NATURAL DISASTERS IN INTERNATIONAL LAW

نویسندگان [English]

  • Mostafa Fazaeli 1
  • Mahnaz Rashidi 2
1 Associate Professor at the Department of International Law, Law Faculty, University of Qom
2 Ph.D. in International Law Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

Natural and man-made disasters are an inevitable part of life which threaten various dimensions of human life. Nowadays, increasing water crisis, in all around the world, attracts the attention of international community to the issue of water security and the role of disaster management in the sense of preparedness, response and reconstruction in order to reduce the impact of disasters in accessing water security has been taken into consideration. This investigation has studied interaction of water security and disaster management and explored the applicable rules of International law in this topic. The descriptive and analytical studies of the authors shows that, there is no binding coherent legal document on disaster management in international law. However, some provisions of various areas of it including international human rights, international environmental law, international law of transboundary water resources and the like impose obligations on  international actors, particularly States, in the various stages of disasters including, before, during and after them. This plays a significant role in providing water security. Even though, ensuring compliance with these obligations is an important challenge that requires an effort at the global level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water Security
  • Natural Disasters
  • Disaster Management
  • Transboundary Water Resources
  • International Law
  1. الف) فارسی

    1. اشرفی، داریوش (1393). «تفسیر جدید از صلح و امنیت بین‌المللی و تأثیر آن بر مفهوم حاکمیت ملی». فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، دورۀ 15، شمارۀ 42، ص 83-109.

    2. اشرفی خوزانی، فاطمه (1393). «بلایای طبیعی از منظر حقوق بین‌الملل با تأکید بر پیش‌نویس کمیسیون حقوق بین‌الملل». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه قم.

    3. بیگ‌زاده، ابراهیم، حبیبی، محمد (1384). «بلایای طبیعی و حقوق بین‌الملل». (ترجمه)، دانشکدۀ الهیات و حقوق دانشگاه رضوی، دوفصلنامۀ آموزه‌های حقوق کیفری، شمارۀ 6 و 7 (پیاپی 15 و 16)، ص 299-308.

    4. بیگ‌زاده، ابراهیم؛ افشاری، مریم (1390). «تغییرات آب و هوایی و پناهندگان زیست‌محیطی در حقوق بین‌الملل».فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، شمارۀ 6، ص 191-219.

    5. پاشا بنیاد، موسی؛ مصفا، نسرین (1396). «وظایف و اختیارات متقابل دولت آسیب‌دیده و سازمان‌های بین‌المللی در امدادرسانی حوادث طبیعی». فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 47، شمارۀ 3، ص 647-664.

    6. دبیری، فرهاد؛ پورهاشمی، سید عباس؛ فخرالضحی، روستا (1388). «بررسی اصول و مفاهیم حقوق بین‌الملل محیط زیست با نگاهی به توسعۀ پایدار». علوم و تکنولوژی محیط زیست، دورۀ 11، شمارۀ 3 (پیاپی 42)، ص 227- 236.

    7. شیرازیان، شیرین؛ خطیبی، عطیه (1394). «حقوق بهره‌برداری غیرکشتی‌رانی از آبراه‌های بین‌المللی با نگاهی به توسعۀ پایدار». پایداری، توسعه و محیط زیست، دورۀ 2، شمارۀ 4 (پیاپی 8)، ص 73-85.

    8. صفاری‌نیا، مهزاد (1394). حق بر آب آشامیدنی سالم در حقوق بین‌الملل بشر. تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.

    9. فهیمی، عزیزاله؛ مشهدی، علی (1395). حمایت از محیط زیست در مخاصمات مسلحانه از منظر اسلام و حقوق بین‌الملل بشردوستانه. تهران: انتشارات خرسندی.

    ب) خارجی

     

    1. Alston, Philip & Gerard Quinn, (1987).“The Nature and Scope of States Parties' Obligations under the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights”. Human Rights Quarterly, Vol. 9, No. 2, 156-229.
    2. Aronsson-Storrier, Marie (2017).“Sanitation, human rights and disaster management”. Disaster Prevention and Management, Vol. 26, Issue. 5, 514-525.
    3. Certain Activities Carried out by Nicaragua in the Border Area (Costa Rica v. Nicaragua) and Construction of the Road along the San Juan River (Nicaragua v. Costa Rica), Judgement, I.C.J Reports. (2015).
    4. CESCR General Comment No. 14: The Right to the Highest Attainable Standard of Health (Art. 12), Adopted at the Twenty-second Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights, on 11 August 2000 (Contained in Document E/C.12/2000/4).
    5. CESCR General Comment No. 3: The Nature of States Parties’ Obligations (Art. 2, Para. 1, of the Covenant), Adopted at the Fifth Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights, on 14 December 1990 (Contained in Document E/1991/23).
    6. CESCR, Agenda Item. 5, Substantive Issues Arising in the Implementation of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights: Poverty and the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, on 10 May 2001 (Contained in Document E/C.12/2001/10).
    7. Convention on the Law of the Non-Navigational Uses of International Watercourses. (1997).
    8. Convention on the Protection and Use of Transboundary Watercourses and International Lakes. (1992).
    9. Convention on Wetlands of International Importance (Ramsar Convention). (1971).
    10. Convention Relating to the Status of Refugees. (1951).
    11. Directive 2007/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2007 on the assessment and management of flood risks. (2007).
    12. English Oxford Living Dictionary. (n d.). Retrieved from https://en.oxforddictionaries.com/definition/security, Access Time: 2018.
    13. Farber, Daniel, (2016).“Disaster Law in the Anthropocene”. In: Peel, Jacqueline & David Fisher, The Role of International Environmental Law in Disaster Risk Reduction: Brill/ Nijhoff.
    14. Global Humanitarian Forum, Human Impact Report: Climate Change. The Anatomy of a Silent Crisis. (2009).
    15. Glossary on Migration. (2011). Retrieved from IOM: http://publications.iom.int/bookstore/index.php?main_page=product_info&cPath=56&products_id=1380, Access Time: 2018.
    16. Grigg, Neil S (2016).“Water Security, Disasters and Risk Assessmen”. In: Grigg, Neil. S. Integrated Water Resource Management, an Interdisciplinary Approach: Palgrave Macmillan.
    17. Henckaerts, Jean- Marie & Louise Doswald-Beck (2005). Customary International Humanitarian Law:ICRC.
    18. Ivanov, Dmitry V. & Damir K. Bekyashev (2016). Environmental Migration in International Law: Cambridge Scholars Publishing.
    19. International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR). (1966).
    20. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR). (1966).
    21. International Law Association (ILA), Berlin Rules, (2004).
    22. International Law Commission (ILC), Draft Articles on the Law of Transboundary Aquifers. (2008).
    23. International Law Commission (ILC), Draft Articles on the Protection of Persons in the Event of Disasters. (2016).
    24. Kuokkanen, Tuomas. (2017).Water Security and International Law”. PER / PELJ, No. 20, 1-22.
    25. Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change. (1998).
    26. Londe, Luciana De Resende; Coutinho, Marcos Pellegrini; Di Gregório, Leandro Torres; Santos, Leonardo Bacelar Lima & Érico Soriano (2014).“Water Related Disasters in Brazil: Perspectives and Recommendations”. Ambient & Sociedade, Vol. 17, No. 4, 133-152.
    27. McCaffrey, Stephen C (2001). The Law of International Watercourses: Non-navigational Uses: Oxford University Press.
    28. Ministerial Declaration of The Hague on Water Security in the Twenty-First Century. (2000). Retrieved from http://www.worldwatercouncil.org/fileadmin/world_water_council/documents/world_water_forum_2/The_Hague_Declaration.pdf, Access Time: 2018
    29. Paris Agreement. (2015).
    30. Pulp Mills on the River Uruguay (Argentina/Uruguay), Judgment, ICJ Reports (2010).
    31. Phan, Hà Lê; Winkler, Inga T (2016).“Water Security”. in: Breau, Susan C.; Samuel, Katja L.H., Research Handbook on Disasters and International Law: Edward Elgar Publishing.
    32. Rieu-Clarke, Allistair S (2008).“A Survey of International Law Relating to Flood Management: Existing Practices and Future Prospects”. Natural Resources Journal, No. 3, 649-677.
    33. Sommatio, Emanuele (2012).“Derogation from Human Rights Treaties in Situations of Natural or Man-made Disasters”. in: Guttry, Andrea de; Gestri, Marco & Gabriella Venturini, International Disaster Response Law:T. M. C. Asser Press.
    34. Stephens, Tim (2015).“Disasters, International Environmental Law and the Anthropocene”. Sydney Law School, Legal Studies Research Paper, No. 15/93, 1-36.
    35. Trail Smelter Case (United States, Canada), Reports of International Arbitral Awards, Vol III, (1938 and 1941).
    36. Tarlock, A. Dan (2016).“The Potential Role of International Environmental and Water Law to Prevent and Mitigate Water-Related Disasters”. in: Peel, Jacqueline & David Fisher,The Role of International Environmental Law in Disaster Risk Reduction: Brill /Nijhoff.
    37. UN Doc. A/CN.4/598. (2008).
    38. UNDP, Human Development Report 2006: Beyond Scarcity: Power, Poverty and the Global Water Crisis. (2006).
    39. UNISDR, Terminology on Disaster Risk Reduction. (2009).
    40. United Nations Framework Convention on Climate Change. (1992).
    41. United Nations Conference on Environment & Development, Agenda 21: Program of Action for Sustainable Development, (1992).
    42. United Nations Convention to Combat Desertification in those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa. (1994).
    43. United Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR), Global Assessment Report on Disaster Risk Reduction (GAR)2015. (2015).
    44. UN-Water, Water Security & the Global Water Agenda, A UN-Water Analytical Brief. (2013).
    45. UN Water. (2013). What is Water Security? Infographic. Retrieved  from:http://www.unwater.org/publications/water-security-infographic/,  Access Time: 2018.
    46. Wouters, Patricia, Vinogradov, Sergei and Bjørn-Oliver Magsig (2009).Water Security, Hydro solidarity, and International Law: A River Runs Through It…”. Yearbook of International Environmental Law, 97-134.
    47. WWDR4, "Managing Water Under Uncertainty and Risk". (2012). Retrieved from World Water Assessment Program (WWAP): http://unesdoc.unesco.org/images/0021/002156/215644e.pdf, Access Time: 2018.