الزامات داخلی و بین‌المللیِ حمل‌ونقل دریاییِ مواد هیدروکربوری

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد حقوق نفت و گاز دانشگاه تهران (پردیس البرز)

چکیده

همچنان که حقوق نفت و گاز با حقوق تجارت بین‌الملل تفاوت‌های متعددی دارد، حقوق حمل‌ونقل نفت و گاز و به طور ویژه، حقوق حمل‌ونقل دریایی آن نیز در مقایسه با قراردادهای حمل‌ونقل دارای ویژگی‌های خاصی است. این ویژگی‌ها از یک‌سو، در ضرورت عملی استفاده از قالب‌های قراردادی خاص، محدودیت انتخاب طرف قرارداد و شروط منحصر به فرد نمایان می‌شود که رعایت شروط فنی، شرط تبعیت، شرط مصونیت حاکمیتی و شرط تحدید مسئولیت مالک کشتی، از مصادیق روشن آن است. از سوی دیگر، ویژگی‌های خاص حمل‌ونقل دریایی نفت و گاز ناظر به معیارهای ایمنی خاص داخلی و بین‌المللی، اینکوترمز اختصاصی، الزامات سازمان جهانی تجارت و محدودیت‌های قانونی بین‌المللی است. سرانجام، این ویژگی‌ها، به ضرورت استفاده از نیروی انسانی متخصص، هزینه‌های متفاوت، تسهیلات وارداتی و زیان‌های خاص ناشی از دریایی بودن حمل‌ونقل نفت و گاز مربوط می‌شود. این وجوه ممیزۀ انتقال دریایی نفت و گاز ایجاب می‌کند در تنظیم قرارداد، به آن‌ها توجه ویژه‌ای شود تا ریسک قراردادی احتمالی تا حد ممکن مدیریت شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

NATIONAL AND INTERNATIONAL REQUIREMENTS FOR MARITIME TRANSPORTATION OF HYDROCARBONS

نویسندگان [English]

  • Jafar Nory Yoshanloey 1
  • Abdolhossein Irani Fathabad 2
1 Associate Professor, Private and Islamic Law Department, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran
2 LLM in Oil and Gas Law, University of Tehran
چکیده [English]

As there are many differences between oil and gas law on the one hand, and international trade law on the other, oil and gas transportation law and therefore oil and gas maritime transportation law has exclusive specifications in comparison with maritime law. In the article, authors try to list these specifications. These are related to type of contract, different clauses including technical, compliance, immunity and limitation of liability. In addition, safety standards, specific incoterms, WTO regulations, experienced personnel, various costs, import facilitations, and damages of transportation are inspected. These specifications should be considered while formation of contracts, therefore contractual risks would be managed, controlled and decreased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transportation
  • Pipeline
  • Sea
  • LNG
  • Oil
الف) فارسی
1. ابراهیمی، سید نصرالله؛ کشاورزی، غزال؛ کشاورز بهادری، نرگس؛ شریفی، شهریار (1396). «نقش باشگاه‌های حمایت و غرامت در جبران خسارات ناشی از آلودگی‌های نفتی». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 3، شمارۀ ­2، ص 169-192.
2. ابراهیمی، نصرالله (1395). کارگاه قراردادهای پایین‌دستی نفت و گاز. مؤسسۀ مطالعات بین‌المللی انرژی وزارت نفت.
3. اساسنامۀ سازمان کشورهای صادرکنندۀ نفت (اوپک).
4. ایرانپور، فرهاد (1393). تحلیل حقوقی قراردادهای نفتی. تهران: انتشارات رخداد نو.
5. آیین‌نامۀ تشخیص قراردادهای مهم نفتی، مصوب 1396.
6. بادینی، حسن؛ جعفری چالشتری، محمود (1397). «نگرشی تحلیلی و انتقادی به اسناد بین‌المللی نظام مسئولیت و جبران خسارت در آلودگی‌های نفتی ناشی از حمل‌ونقل دریایی». مجلۀ حقوقی بین‌المللی، دورۀ 35، شمارۀ 58، ص 89-113.
7. بهروزی‌فر، مرتضی؛ جوان، افشین؛ حاجی‌میرزایی، محمدعلی (1395). اصول و مبانی قیمت‌گذاری گاز طبیعی و LNG در بازارهای بین‌المللی. تهران: هزاره سوم.
8. تقی‌زاده، ابراهیم (1394). حقوق حمل‌ونقل دریایی. تهران: مجد.
9. جواندل جانانلو، فرخ؛ احمدنژاد، منصور (1394). «قواعد حاکم بر بیمه‌نامه‌های عملیاتی توسعۀ میادین نفتی فراساحل». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 1، شمارۀ 2، ص 167-184.
10. دانایی، کیمیا (1396). «نظام حقوقی حاکم بر قرارداد فروش ال­ان­جی با تأکید بر جایگاه آن در قراردادهای زنجیره­ای». رسالۀ دورۀ دکتری حقوق نفت و گاز، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
11. رستمی، ولی (1394). تقریرات درس حقوق مالیات‌ها و عوارض در صنعت نفت و گاز. پردیس البرز دانشگاه تهران.
12. رسولی، مریم (1394). «بررسی مسئولیت و جبران خسارت در ارتباط با حمل مواد خطرناک و سمی از طریق دریا». ماهنامۀ پیام ایمنی، سال دوازدهم، شمارۀ 53 ، ص ؟-؟.
13. رضوی، سید محمدحسن؛ زین‌الدینی، فاطمه (1397). «اثر بازگشت تحریم‌های ثانویۀ آمریکا بر صنعت نفت و گاز ایران: فرصت‌ها و تهدیدها». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 4، شمارۀ 1، ص 37-60.
14. زین‌الدین، سید مصطفی؛ شاهمرادی، عصمت (1394). «بررسی تطبیقی ملاحظات زیست‌محیطی در قراردادهای بین‌المللی نفت». دوفصلنامۀمطالعات حقوق انرژی، دورۀ 1، شمارۀ 2، ص 217-235.
15. ساردوئی‌نسب، محمد؛ رسولی، حامد (1397). «قرارداد اجارۀ کشتی گازِ طبیعی مایع‌شده و ارتباط آن با قرارداد فروش». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 4، شمارۀ 1، ص 91-118.
16. سند ملی راهبردی انرژی کشور، 1396.
17. سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، 1392.
18. سیفی قره‌یناق، داوود؛ حسنی، وحید؛ مهدی‌پور، محمد (1394). «بیمۀ اجباری مسئولیت مدنی صاحبان کشتی در آلودگی‌های نفتی با تأکید بر کنوانسیون مسئولیت مدنی 1969 با اصلاحات بعدی». فصلنامۀ پژوهش‌نامۀ بیمه، دورۀ 30، شمارۀ 1، ص 269-303.
19. شیروی، عبدالحسین (1393). حقوق تجارت بین‌الملل. تهران: میزان.
20. ____ (1393). حقوق نفت و گاز. تهران: میزان.
21. صادقی شاهدانی، سید مهدی (1392). «جهانی‌سازی بخش انرژی از مسیر گات و سازمان تجارت جهانی». فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دورۀ 4، شمارۀ 12، ص 107-132.
22. ضوابط کلی پدافند غیرعامل در صنعت نفت، 1382.
23. عماد، غلامرضا؛ زارع، حیدر؛ جهانگیریان، ستاره (1392). «بررسی جایگاه صنعت بانکرینگ در حمل‌ونقل دریایی کشور». پانزدهمین همایش صنایع دریایی در جزیرۀ کیش.
24. قانون اساسنامۀ شرکت ملی نفت ایران، مصوب 1395.
25. قانون انبارهای اختصاصی ذخیرۀ واردات مورد احتیاج صنعت نفت، مصوب 1348.
26. قانون مقررات تردد وسایل نقلیۀ خارجی.
27. قانون نفت 1366 اصلاحی 1390.
28. قرارداد کنسرسیوم نفتی، 1954.
29. محمدزاده وادقانی، علیرضا (1377). «کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حمل و نقل مرکب بین‌المللی کالا». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 41، شمارۀ پیاپی 1054، ص 101-128.
30. میرعباسی، سیدباقر؛ محمدی، عادل؛ وفاسرشت، سوده (1395). گذریبرتأثیرتحریم‌هایاقتصادیبربیمۀدریاییوالزامشورایامنیتبهرعایتاصولحقوقبشر. تهران: خرسندی.
31. نوری یوشانلویی، جعفر (1394). تقریرات درس حقوق تجارت بین‌الملل. پردیس البرز دانشگاه تهران.
32. _____ (1394). تقریرات درس حقوق نفت و گاز. پردیس البرز دانشگاه تهران.
33. نوری یوشانلویی، جعفر؛ آقاسیدجعفر کشفی، مونا (1393). «حقوق و تکالیف دولت‌ها به پیشگیری و جبران آلودگی دریایی ناشی از حمل‌ونقل نفت در پرتو اسناد و آرای بین‌المللی». فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، دورۀ 16،شمارۀ 44، ص 175-198.
34. نوری یوشانلویی، جعفر؛ پیرمرادی، علی؛ غلامدخت، سمیرا (1396). «الزامات سازمان جهانی تجارت در خصوص انتقال انرژی از طریق خط لوله». فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، دورۀ 5،شمارۀ 19، ص 171-193.
35. نیکبخت فینی، حمیدرضا؛ باقری، محمود؛ قربانی، الهه (1397). «بررسی مقایسه‌ای چهارچوب قراردادی بیع متقابل و قرارداد نفتی ایران (IPC) در خصوص حقوق مالکیتی، شناخت ذخایر و رژیم مالی». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق انرژی، دورۀ 4، شمارۀ 2، ص 547-570.
ب) خارجی
36. Chevron Products Company - General Terms and Conditions for Sale and Purchases of Crude Oil 2014.
37. Christoph Herrmann, Jörg Philipp Terhechte (2012). European Yearbook of International Economic Law. Springer.
38. Convention on the International Regulations for Preventing Collisions at Sea, 1972 (COLREGs).
39. HNS (Hazardous and Noxious Substances) Convention.
40. International convention for Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers (STCW).
41. International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL).
42. International Convention for the Safety of Life at Sea (SOLAS, 1974).
43. International Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage (CLC).
44. International Convention on the Establishment of an International Fund for Compensation for Oil Pollution Damage (FUND).
45. Javid, Mohammadjavad and Shahmoradi, Esmat (2016). »Risk Management in LNG Shipping Arrangements«.  Oil & Gas & Energy Law Publication (OGEL).
46. LITASCO (LUKOIL International Trading and Supply Company) General Terms and Conditions for Sales and Purchases of Crude Oil and Petroleum Products (2014 edition).
47. Shell International Trading and Shipping Company Limited-General Terms & Conditions for Sales and Purchases of Crude Oil 2010.
48. Websites:
 www.tasnimnews.com