ملاحظات زیست‌محیطی در قراردادهای نفتی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

کشورهای جهان سوم، به­ویژه ایران و عراق، با وجود داشتن منابع غنی نفتی در دنیا، توجه کمتری به آلودگی‏های ناشی از این منابع داشته‏اند. به نظر می‏رسد مشکلات پیش‌آمده در دنیا و تحریم‏ها علیه ایران باعث شده بود که تنها بر کشف، حفاری و استخراج تمرکز شود. البته به­تازگی ایران و دیگر کشورهای جهان سوم، نیز به این مهم توجه و تأکید دارند؛ زیرا با مشکل آلودگی، پیامدها و هزینۀ سنگین آن برای کشور و شهروندان روبه‏رو شده‏اند؛ اما معضلات آلودگی ناشی از استخراج معادن، تنها به انسان‏ها بازنمی‏گردد. آلودگی نفتی، زندگی آبزیان و چرخۀ اکوسیستم را با خطر جدی روبه‏رو کرده است. این پژوهش، با بیان ملاحظات قانونی و قراردادی حفاظت از محیط ‌زیست در قراردادهای مختلف نفتی ایران، به بررسی قواعد و الزامات محیط ‌زیستی در برخی کشورهای نفت‏خیز جهان همچون نروژ، تایلند، اندونزی و کردستان عراق پرداخته و با واکاوی قراردادهای منعقده و قوانین و مقررات الزام‌آور زیست‏محیطی، مطالعه‏ای تطبیقی دربارۀ رعایت یا عدم رعایت الزامات قانونی و قراردادی در زمینۀ مقابله با آلودگی در صنعت نفت­وگاز آن کشورها و ایران داشته و به این نتیجه دست ‌یافته است که در طول زمان، مقررات و قواعد محیط ‌زیستی بهتر و بیشتری از جانب دولت‏های میزبان برای شرکت‏های فعال در زمینۀ اکتشاف، استخراج و حمل مواد هیدروکربنی وضع و اجرا شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ENVIRONMENTAL CONSIDERATIONS IN THE PETROLEUM CONTRACTS

نویسندگان [English]

  • Abbas Esfandiary Khaledy 1
  • Mahmoud Jalali 2
1 Ph.D. Student in International & Public Law, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 Associate Prof., Department of Law, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Third world countries leading by Iran and Iraq, have paid less attention to pollution due to their rich oil resources in the world. It seems that the problems in the world and the sanctions against Iran had left the focus only on discovery, drilling and extraction. But recently, Iran and other third-world countries have also paid attention to this important issue, because they have faced the problem of pollution, its consequences and heavy costs for the country and its citizens. However, the problems of pollution from mining are not limited to humans. Oil pollution poses a serious threat to aquatic life and the ecosystem cycle. This study, by expressing the legal and contractual considerations of environmental protection in various Iranian oil contracts, examines the environmental rules and requirements in some oil-rich countries such as Norway, Thailand, Indonesia and Kurdistan, and analyzes the concluded contracts and binding laws and regulations. Environmental studies have conducted comparative studies on the observance or non-observance of legal and contractual requirements in the field of pollution control in the oil and gas industry of those countries and Iran. As a result, it has become clear that over time, environmental regulations have been established and implemented by host governments for companies active in the exploration, extraction and transportation of hydrocarbons.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pollution
  • Environment
  • Oil contracts
  • Iran
الف) فارسی
1. اخباری، الهه (1394). توازن منافع طرفین در قراردادهای بین‌المللی نفتی. تهران، انتشارات مجد.
2. امیرخانی و همکاران (1395). «حفظ حقوق زیست­محیطی بشر در قراردادهای نفتی». دوفصلنامۀ مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال پنجم، شمارۀ 11، پاییز و زمستان، ص 130-113.
3. بیلری، جواد (1391). استانداردهای زیست­محیطی. تهران، انجمن دوست­داران محیط ‌زیست.
4. پوراحمد، احمد؛ حیدری، رقیه (1395). «بررسی آلودگی‌های زیست­محیطی در کشورهای جهان اسلام». فصلنامۀ پژوهش­های سیاسی جهان اسلام، شمارۀ  6 (1)، ص 170-143.‎
5. جاوید، محمدجواد؛ شاهمرادی، عصمت (1395). حقوق نفت­وگاز: موضوعات و تحولات جدید. تهران، نشر مخاطب.
6. حاتمی، علی؛ کریمیان، اسماعیل (1393). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در پرتو قانون و قراردادهای سرمایه‌گذاری. چاپ دوم، تهران، انتشارات تیسا.
7.حسینی، محمدرضا؛ جعفرزاده، درابی (1393). حقوق بین‌الملل انرژی و محیط ‌زیست. تهران، انتشارات مجد.
8. سادات، سید احمد (1395). «حفاظت از محیط ‌زیست در قراردادهای بالادستی نفت». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، حقوق نفت­وگاز، دانشگاه صنعت نفت.
9. شعبانی جهرمی، فریده (1397). حقوق حفاری. تهران، شرکت سهامی انتشار.
10. شیروی، عبدالحسین (1395). حقوق نفت و گاز. تهران، انتشارات میزان.
11. شیروی، عبدالحسین؛ امین مجد، فاطمه (1391). «سرمایه‌گذاری خارجی در عملیات بالادستی نفت­وگاز». مجلۀ حقوق خصوصی، شمارۀ 9 (2)، ص34-5.
12. کاظمی نجف‌آبادی، عباس؛ شیرانی، ساعد (1396). قراردادهای نفتی بین‌المللی. تهران، انتشارات شهردانش.
13. مشهدی، علی (1393). مجموعۀ قوانین و مقررات محیط ‌زیست در صنعت نفت. تهران، انتشارات خرسندی.
14. ____ (1392). حق بر محیط ‌زیست سالم. تهران، انتشارات میزان.
15. معصوم­زادگان، سحر (1394). مقررات­گذاری زیست‌محیطی صنایع بالادستی ایران در مقایسه با آمریکا. تهران، بی­نا.
ب) لاتین
16. Bruvoll, A; Larsen, B. M (2002). “Greenhouse gas emissions in Norway: do carbon taxes work?”. Energy policy, 32(4), PP 493-505.
17. Cameron, P (2009). “Decommissioning of oil & gas installations planning for uncertainty in legal & contractual relations”. Nat. Resources & Env't, 14, 121.
18. Arsic, Z (2014). “Convention of Civil Liability for Damage Resulting from Activities Dangerous to the Environment”. Zbornik Radova, 48, 91.
19. Blinn, K. W; Duval, C; Le Leuch, H; Pertuzio, A; Weaver, J; Anderson, O (2009). International Petroleum Exploration and Exploitation Agreements: Legal, Economic, and Policy Aspects, Euromoney Publications.
20. Gunningham, N (2009). “Environment law, regulation and governance: Shifting architectures”. Journal of Environmental Law, 21(2), PP 179-212.
21. Bekker, P. H (1996). “Legality of the Use by a State of Nuclear Weapons in Armed Conflict”. Am. J. Int'l L., 91, 134.
22. Shelton, D; Kiss, A. C (2014). Judicial handbook on environmental Law. UNEP/Earthprint.
23. Smith, E. E; Dzienkowski, J. S; Anderson, O. L; Conine, G. B; Lowe, J. S (1993). International petroleum transactions. p 463.
24. Gray, J. S; Bakke, T; Beck, H. J; Nilssen, I (1999). “Managing the environmental effects of the Norwegian oil and gas industry: from conflict to consensus”. Marine Pollution Bulletin, 38(7), pp 525-530.
25. Hasle, J. R; Kjellén, U; Haugerud, O (2009). “Decision on oil and gas exploration in an Arctic area: case study from the Norwegian Barents Sea”. Safety science, 47(6),  pp832-842.