تحلیل حقوقی اقدام آمریکا در صدور قرار توقیف نفت کش های ‏ایرانی حامل بنزین به ونزوئلا

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده حقوق عمومی و بین ‎الملل، پژوهشگاه قوه قضاییه

2 استادیار پژوهشکدۀ حقوق عمومی و بین‌الملل پژوهشگاه قوۀ قضاییه

3 دانش آموختۀ دکتری حقوق بین الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامۀ طباطبایی ‏و پژوهشگر پژوهشکدۀ حقوق عمومی و بین‌الملل پژوهشگاه قوۀ قضاییه

چکیده

     ایالات متحده آمریکا در جولای 2020، از طریق صدور قرار توقیف محمولۀ نفت­­کش‌های ایرانی در حال حرکت به ونزوئلا، درپی ایجاد اختلال در روابط اقتصادی- تجاری ایران با ونزوئلا برآمد. مبنای صدور این تصمیم، ادعای ارتباط میان درآمد حاصل از بخش انرژی ایران در فعالیت­ های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وابستگی برخی شرکت­ های نفتی به این نهاد اعلام شد که آمریکا پیش­تر، آن را به ادعای تروریستی بودن، در فهرست تحریم­ های خود قرار داده بود. به دلیل اهمیت این موضوع در منافع ملی کشورمان، وضعیت حقوقی صدور قرار توقیف محموله­ های نفتی ایران توسط آمریکا از منظر حقوق بین­ الملل، پرسش اصلی این نوشتار است. نتایج حاصل از مطالعات توصیفی- تحلیلی نگارندگان مؤید آن است که مبنای این اقدام مغایر با اصول بنیادین حقوق بین­ الملل بوده و توقیف محموله­ های نفتی و ممانعت از حرکت آزادانۀ کشتی­ ها در تعارض با قواعد حقوق دریاها، مصونیت دولت­ها و نیز قواعد حقوق بشری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal Analysis of US Action in Issuing an Order to Seize Iranian Oil-tankers Carrying Gasoline to Venezuela

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Rashidi 1
  • Seyed Hossein Mousavifar 2
  • Keivan Eghbali 3
1 Assitant Professor Faculty Member of of Public and International Law ‎Department, Institute of Judiciary‎
2 Assitant Professor Faculty Member of of Public and International Law ‎Department, Institute of Judiciary‎
3 Ph.D. in International Law of Allameh Tabatabaei University and Researcher of ‎Public and International Law Department, Institute of Judiciary
چکیده [English]

In July 2020, the United States of America sought to disrupt Iran's trade and economic relations with Venezuela by issuing a seizure warrant of Iranian oil tankers, which was moving to Venezuela. The decision was based on claims that there was a link between Iran's energy revenues in the activities of the Islamic Revolutionary Guard Corps and the affiliation of some oil companies with this organization, which The United States has previously placed this organization on its sanctions list for claiming to be a terrorist. Due to the importance of this issue in the national interests of our country, the legal status of the issuance of a ban on Iranian oil shipments by the United States from the perspective of international law is the main question of this article. The results of the descriptive-analytical studies of the authors confirm that the basis of this action is contrary to the fundamental principles of international law and the seizure of oil cargo and the prohibition of the free navigation of ships are in conflict with the rules of the International law of the sea, the immunity of states and also the rules of human rights.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Iran Oil-Tanker Seizure Warrant"
  • "Oil Sanction"
  • "Unilateral Sanction"
  • "Islamic Revolutionary Guard Corps Sanction"
  • "International Law"
  1. منابع

    الف) فارسی

    1. «بالاترین تورم متعلق به کدام کشورهاست؟» (16 تیر 1399). خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دسترسی در: https://www.isna.ir/news/99041611513/.
    2. چرچیل، رابین و آلن لو (1387). حقوق بین­ الملل دریاها، (ترجمه: بهمن آقایی)، تهران: کتابخانه گنج دانش.
    3. حبیبی مجنده، محمد (1392). «تحریم اقتصادی یک‌جانبه و اصل حاکمیت دولت­ها»، در: زمانی، سید قاسم (1392). جامعه بین‌المللی و حقوق بین‌الملل در قرن بیست و یکم، مجموعه مقالات اهدایی به استاد دکتر محمدرضا ضیایی بیگدلی. تهران؛ مؤسسه مطالعات و پژوهش­ های حقوقی شهر دانش.
    4. حکمتی، فاطمه (1393). تحریم رسانه­ای از منظر حقوق بین­ الملل با تأکید بر توقف پخش برنامه­ های ماهواره­ای ایران، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه قم.
    5. خضری، سیدمرتضی (1391). «مصونیت دولت از نگاه حقوق بین­ الملل»، پژوهشنامه اندیشه­ های حقوقی، سال اول، شماره 3: 113-146. https://rroltd.journals.ikiu.ac.ir/article_203.html، (تاریخ بازیابی: 1399).
    6. رشیدی، مهناز (1395). تحریم نفتی ایران از منظر حقوق بین ­الملل، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­ های حقوقی شهر دانش.
    7. زال­پور، خسرو (1383). «نظام امنیت دسته جمعی و سازمان ملل متحد- مورد عراق»، رواق اندیشه، شماره 31: 55-72. http://pajuhesh.irc.ir/Product/magazine/show.text/id/87/book_keyword//occasion//index/1/indexId/102833تاریخ بازیابی: (1399).
    8. زمانی، قاسم؛ جعفر زنگنه شهرکی (1392). «تحریم ­های بین­ المللی ناقض حقوق بشر: از چالش مشروعیت حقوقی تا مسئولیت بین ­المللی»، فصلنامه راهبرد، سال 22، شماره 67: 33-61. DOI: 20.1001.1.10283102.1392.22.2.1.2
    9. ضیایی، سیدیاسر؛ مهناز رشیدی (1395). «تحریم کشتی‌رانی جمهوری اسلامی ایران از منظر حقوق بین ­الملل»، مجله حقوقی بین ­المللی، دوره 33، شماره 54: 91-122. DOI: 22066/CILAMAG.2016.20721.  
    10. ضیائی بیگدلی، محمدرضا (1385). حقوق بین ­الملل عمومی، تهران: انتشارات گنج دانش.
    11. ظریف، محمدجواد؛ سعید میرزایی (1376). «تحریم­ های یکجانبه آمریکا علیه ایران»، مجله سیاست خارجی، سال یازدهم، شماره 1: 5-26. http://fp.ipisjournals.ir/article_34884.html، (تاریخ بازیابی: 1399).
    12. کرم­زاده، سیامک؛ عبدالله عابدینی (1399). «تحلیل حقوقی توقیف نفتکش گریس 1 در آب­های سرزمینی جبل­الطارق»، اقیانوس­ شناسی، سال 11، شماره 41: 113-125. DOI: 10.52547/joc.11.41.113.
    13. نصرتی، حمیدرضا؛ حمیدرضا محمدی (1395). «تبیین مفهوم تداوم یا فرسایش حاکمیت دولت ملّی»، مجلّه پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، سال 1، شماره 4 : 41-65. DOI: 10.22067/pg. v1i4.64175
    14. واعظی، سیدمجتبی (1394). «معیار عمل حاکمیت در حقوق اداری ایران»، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شـیراز، دوره 7، شماره 2: 199-220. DOI: 10.22099/JLS.2015.3217.

     

    ب) خارجی

    1. Bankas, E. K (2005). The State Immunity Controversy in International Law, Springer.
    2. Dashti, Farzaneh; Bizhan Mirzaie & Jasieh Jahnamanesh, (2020). “The United States Sanctions against the Islamic Republic of Iran; from Unilateralism to Violations of International Human Rights’, Journal of Contemporary Research on Islamic Revolution, Vol. 2, No. 5: 117-142. https://jcrir.ut.ac.ir/article_77797.html?lang=fa, (Accessed: 2020).
    3. ICJ (1986). Case Concerning Military and Paramilitary Activities in and against Nicaragua (Nicaragua v. United States of America), Judgement, ICJ Reports 14.
    4. ICJ (2003). Case Concerning Oil Platforms (Islamic Republic of Iran v. United States of America), Judgement.
    5. International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), (1966).
    6. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR), (1966).
    7. ITLOS (2019). The M/V “Norstar” Case (Panama v. Italy): Judgment.
    8. Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA), 2015.
    9. Krajewsk, M (2012). “Should Judges be Front-Runners? The ICJ, State Immunity and the Protection of Fundamental Human Rights”, Max Planck Yearbook of United Nations Law, Vol. 16: 1-34. https://www.mpil.de/files/pdf1/mpunyb_01_krajewski_neu.pdf, (Accessed: 2020).
    10. Mafi, H (2008). “Iran´s Concession Agreements and the Role of the National Iranian Oil Company: Economic Development and Sovereign Immunity”, Natural Resources Journal, Vol. 48, 406-430. https://digitalrepository.unm.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1267&context=nrj, (Accessed: 2020).

    25.PCIJ (1927). The Case of the S.S. “Lotus”, Judgment No. 9, PCIJ Reps. Series. A. No. 10.

    26.Polanco. A, C. Pons & M. Armas (March 31, 2020). “Venezuela Fuel Shortages Hinder Food Delivery Amid Coronavirus Quarantine” Reuters, Available at: https://www. 

        reuters.com/article/us-health-coronavirus-venezuela-food/venezuela-fuel- shortages-hinder-food-delivery-amid-coronavirus-quarantine-idUSKBN21I2K4.

    1. 27. Rendon, M, M. R Seminario, and C. Fernandez (April 8, 2020). “Fuel Shortages during Covid-19 in Venezuela”, CSIS, Available at: https://www.csis.org/analysis/fuel-shortages-during-covid-19-venezuela .
    2. UN Doc. A/RES/2131, (1965).
    3. UN Doc. A/Res/2625(XXV), (1970).
    4. UN Doc. A/RES/3281, (1974).
    5. United Nations Charter, (1945).

    32.United Nations Convention on Jurisdictional Immunities of States and Their Property, (2004).

    33.United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS), (1982).

    34.United States District Court of District of Colombia (2020). United States’ Verified Complaint for Forfeiture in Rem, Case 1:20-cv-01791. Available at: https://www.justice.gov/opa/press-release/file/1291321/download.