اجرای موقت معاهدۀ منع جامع آزمایش هسته‌ای و اثر آن بر ایران

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران (قم)

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در بیشتر معاهدات، به ویژه در اواخر قرن بیست و با موضوع خلع سلاح، نهاد «اجرای موقت» وجود دارد (ماده 25 معاهده حقوق معاهدات)؛ این شیوه، که پس از انعقاد معاهده و پیش از لازم‌الاجرا شدن آن تحقق می‌یابد و هدف آن برقراری تمهیدات اجرای کامل و اطمینان به اعضای معاهده با همکاری میان آنهاست، دارای چهره مقدماتی و واجد قلمروی محدود است. معاهده منع جامع آزمایش هسته‌ای، از جمله معاهدات خلع سلاح است که تاکنون لازم‌الاجرا نشده و بر اساس متن معاهده، بایستی نهاد نظارتی آن هنگام اجرای کامل، قادر به ایفای وظایف محوله باشد؛ لذا اکنون با ایجاد کمیسیون مقدماتی، بطور موقت اجرا می‏شود. با استناد به بند آخر اصل 176 قانون اساسی ایران و با عنایت به ماهیت امنیتی معاهده، مرجع داخلی تصویب اجرای موقت معاهده، برخلاف اجرای کامل آن، شورای عالی امنیت ملی کشور با تایید مقام رهبری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Provisional application of CTBT and its effects on Iran

نویسندگان [English]

  • Abdollah Rajabi 1
  • Nasrin Tarazi 2
1 Assistant Professor, University of Tehran, Farabi Pardis, Qum, Iran
2 PhD Student in Public International Law, Allame Tabatabaei University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The way of entering into force of treaty is too sensitive. Most of them, ‎especially those which are concluded in the late 20th century on disarmament, ‎provide for an institution called "provisional application" (art. 25 of Vienna ‎treaty on the law of treaties). Accordingly, parts of treaties are applied ‎provisionally pending the definitive entry into force of the instrument ‎concerned; the purpose of this institution is to provide some measures to full ‎application and to ensure member states. The Comprehensive Nuclear-Test-‎Ban Treaty (CTBT) has not yet been entered into force, but its inspection body ‎must fulfill its duties until it becomes operative and effective. For this reason, ‎preparatory commission of the treaty has been established temporarily. Given ‎the security nature of the treaty, under the art 176 (2) of CC of IRI, the ‎authoritative body to decide on the provisional application of CTBT is the ‎national Security Council.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • CTBT
  • entry into force
  • legal effects of treaty
  • preparatory ‎commission of CTBT
  • Provisional Application
  • ratification
  • treaty

مراجع

  • الف) فارسی

    • تیلا، پروانه، «جایگاه اجرای موقت پروتکل الحاقی معاهده عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای در حقوق عمومی ایران»، مجله پژوهش‌های حقوقی، شمارۀ 4، پاییز و زمستان 1382.
    • حقیقی، اصغر، «مغایرت معاهده منع جامع آزمایشات هسته‌ای با امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، مجلۀ پژوهش حقوق و سیاست، شماره 6، سال چهارم، بهار و تابستان 1386.
    • زمانی، سیدقاسم (به اهتمام)، جامعۀ بین‌المللی و حقوق بین‌الملل در قرن 21 (مجموعه مقالات اهدایی به دکتر محمدرضا ضیائی بیگدلی)، تهران، شهر دانش، 1392.
    • ساعد، نادر، حقوق بین‌الملل و نظام عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای، تهران، شهر دانش، چ. نخست، 1384.
    • ضیایی بیگدلی، محمدرضا، حقوق بین‌الملل عمومی، چاپ سی‌ام (ویرایش جدید)، تهران، کتابخانۀ گنج دانش، 1386.
    • ضیایی بیگدلی، محمدرضا، حقوق معاهدات بین‌المللی، تهران، انتشارات گنج دانش، 1384.
    • فلسفی، هدایت‌اله، حقوق بین‌الملل معاهدات، تهران، فرهنگ نشر نو، 1379.
    • والاس، ربکا، حقوق بین‌الملل، ترجمۀ سیدقاسم زمانی و مهناز بهراملو، تهران، شهردانش، 1382.
    • هاشمی، سیدمحمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج. دوم، تهران، نشر میزان، 1383.

     

    ب. انگلیسی

    • Asada, Masahiko, “CTBT: Legal Questions Arising from Its Non-entry-into-force”, Journal of Conflict and Security Law, Vol. 7, No. 1, 2002;
    • Blix, Hans, “CTBT: Going the Last Mile to Banish Nuclear Weapons Testing”, CTBT Spectrum 10, July 2007;
    • Brownlie, Ian, Principles of Public International Law, fifth ed., Clarendon Press, Oxford, 1998;
    • Dörr, Oliver & Kirsten Schmalenbach, Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commentary, Springer-verlag, Berlin, 2012;
    • Federation of American Scientists, Article-by-article Analysis of the Comrehensive Nuclear Test-ban Treaty (2014, April 18), Retrieved from http://www.fas.org;
    • Fischer, George, the Non-proliferation of Nuclear Weapons, Trans. By: David Willey, St. Martinus Press, New York, United States, 1972;
    • Ghose, Arundhati, “Negotiating the CTBT: India's Security Concerns and Nuclear Disarmament”, Journal of International Affairs, 51, no. 1, , summer 1997;
    • Holum, John D., “The CTBT and Nuclear Disarmament – The US View”, Journal of International Affairs, 51, no. 1, Summer 1997;
    • International Atomoc Energy, About IAEA: Member States of the IAEA (2014, April 18), Retrieved from http://www.iaea.org;
    • Michie, Andrew, “The Provisional Application of Arms Control Treaties”, Journal of Conflicts & Security Law, Vol. 10, No. 3, 2005;
    • Niebruegge, Alex M., “Provisional Application of the Energy Charter Treaty: The Yukos Arbitration and the Future Place of Provisional Application in International Law”, Chicago Journal of International Law, Vol. 8, No. 1, Summer 2007, pp. 355 -376;
    • Preparatory Commission for the Comrehensive Nuclear Test-ban Treaty, the Organisation: Establishment, Purpose and Activities (2014, April 18), Retrieved from http://www.ctbto.org;
    • Wurm, Andrea, “History and Mechanism of the Article XIV Conferences”, CTBT Spectrum 10, July 2007.
مطالعات حقوق انرژی
دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2
پاییز و زمستان
مهر 1394
صفحه 185-216

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار