تحلیل حقوقی مواد قانونی آلودگی آب با مطالعۀ موردی رودخانۀ کارون و مسئولیت ملی و بین‌المللی ایران در قبال آن

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی و رئیس دانشکدۀ حقوق دانشگاه آزاد تهران مرکز

2 کارشناس ارشد حقوق نفت و گاز دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه مفید قم

چکیده

رودخانۀ کارون از بزرگ‌ترین رودخانه‌های مرزی و تنها رودخانۀ قابل کشتیرانی در ایران است. علاوه بر این ویژگی‌ها تنها رودخانه‌ای است که با آب‌های بین‌المللی و اقیانوس‌های جهان ارتباط دارد، اما چند سالی است که این رودخانه به رودخانه‌ای کم‌آب و آلوده تبدیل ‌شده است و از آن به‌منزلۀ وسیله‌ای برای انتقال انواع فاضلاب‌های شهری و روستایی استفاده می‌کنند. همۀ این عوامل سبب شده است تا آلودگی رودخانۀ کارون نه‌تنها آب شرب مردم استان، بلکه حتی، کیفیت آب کشاورزی و تولید محصول با کمیت و کیفیت مرغوب به‌خصوص در ناحیۀ میانی و جنوبی استان را با مشکل روبه‌رو کند. کشورها می‌بایست در سطح داخلی و بین‌المللی قوانین و کنوانسیون‌هایی در خصوص آلودگی آب‌های سطحی تهیه کنند تا بدین‌ترتیب زمینه‌ساز جلوگیری از آلوده‌شدن رودخانه‌هایی همچون کارون شوند. در مقالۀ حاضر سعی شده است مواد قانونی حفاظت از آب‌های سطحی در مقابل آلودگی‌های آب به‌ویژه حفاظت و احیای رودخانۀ کارون تحلیل حقوقی شود و مسئولیت ملی و بین‌المللی ایران در قبال آلودگی رودخانۀ کارون بررسی و در آخر پیشنهاد‌ها و راهکارهایی در جهت احیای آن ارائه شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal analysis of articles of the water pollution: comparative study case of Karun River and its national and international responsibilities

نویسندگان [English]

  • jalil Maleki 1
  • Mohammad Abdolahi 2
  • Leila bajelan 3
1 professor of private law and chief of Tehran's Azad University Law School
2 master studant Oil and gas law in Tehran university
3 master studant international of law in Moufid university
چکیده [English]

Abstract
Karun River is the only navigable river in Iran. In addition to these features, it is the only river that has relationship with international waters and oceans of the world. However, in a few past years it has changed to a low-water and polluted river ad it is used as a means to transfer the urban and rural sewage. All these factors have caused that the River Pollution makes troubles not only the drinking water of people of the province, but also the quality of water for agriculture and crop production with high quality and quantity especially in the central and southern parts of the province. the countries have to provide domestically and internationally the rules and conventions regarding pollution of surface waters so that they provide grounds for preventing contamination of rivers including the Karun.In this article, it has been tried to present a legal analysis of the legal articles in the field of protection of surface waters against pollution of water especially protection and restoration of the Karun. National and international responsibility of Iran against pollution of Karun River is reviewed. At last, some suggestions and solutions will be made in order to revive it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Karun River
  • Pollution
  • Iran
  • International Responsibility
  • national responsibility
  • legal analysis
  • legal articles
  1. بیگدلی، محمدرضا (1386). حقوق بین‌الملل عمومی، چاپ بیست و نهم، گنج دانش.

    قاسمی، ناصر (1391). حقوق کیفری محیط‌زیست، تهران، نشر جمال‌الحق.

    مشهدی، علی (1389). ترمینولوژی حقوق محیط‌زیست، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی.

     وندلینگ، لورتار- هویسمان، چی‌دبلیو (1389). حقوق محیط‌زیست، ترجمۀ محمدحسن حبیبی، ج دوم، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران.

     

     

    مقالات

    پورقصاب امیری، علی، عموزاد، زهرا و حسنی علی‌رضا (1392). «بررسی تالاب‌ها و اکوسیستم‌های آبی از دیدگاه حقوق بین‌الملل محیط‌زیست»، اولین همایش حفاظت از تالاب‌ها و اکوسیستم‌های آبی ایران، همدان، شرکت هم‌اندیشان محیط‌زیست فردا، اردیبهشت.

    عبداللهی، محسن (1386). «حمایت کیفری از محیط‌زیست، تأملی در بایسته‌های حقوق کیفری محیط‌زیست»، مجلۀ علوم محیطی، جلد دوم، سال پنجم، شمارۀ اول، ص 97- 117.

    رئیسی، لیلا (1389). «مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در قبال آلودگی محیط‌زیست»، مجلۀ انسان و محیط‌زیست، تابستان، دورۀ 8، شمارۀ 2.

     

    قوانین و آیین‌نامه‌ها

    1. قانون توزیع عادلانۀ آب مصوب 16/12/1361 با اصلاحیۀ مورخ 14/8/1364.

    2. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

    3. قانون مجازات جمهوری اسلامی ایران.

    4. آیین‌نامۀ بهداشت محیط (مصوب 24/4/1371).

    5. قانون حفاظت از دریاها و رودخانه‌های قابل کشتیرانی در مقابل آلودگی نفتی 7/7/1389.

    6. کنوانسیون بین‌المللی برای جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی‌ها 1973 و پروتکل 1978 (مارپول 78/73).

    7. کنوانسیون بین‌المللی برای جلوگیری از آلودگی دریا به‌وسیلۀ نفت 1954 لندن.

    انگلیسی

    1. Caroline Blatch, (2004),"Environmental liability directive remediation of damage”, available at:ttp://www.ukela.org/content/doclib/81.pdf,The date of usage: 15/2/2013.
    2. Macalister Elliott and partners ltd and the economics for the environment consultancy ltd, Study on the valuation and restoration of damage to natural resources for the purpose of environmental liability", (2001), Available at: http://www.ec.europa.eu/environment/legal/liability/pdf/biodiversity_main.pdf, The date of usage:15/2/2013
    3. Marco Grasso and Stefano Pareglio, Environmental valuation in European Union policy-making", Available at: http://www.citeseerx.ist.psu.edu, The date of usage:15/2/2013,

    سایت‌های اینترنتی فارسی و انگلیسی

    1. www.irana.ir
    2. http://www.ec.europa.eu/environment/legal/liability/pdf/biodiversity
    3. http://study.com/academy/lesson/water-pollution-definition-types-and-sources.html
    4. https://www.reference.com/science/water-pollution-bf3da562b68b8d9d
    5. http://en.iwpco.ir/Karun3/default.aspx#3.History