موانع و راهکارهای بهره‌برداری از میادین مشترک نفت و گاز ایران

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای حقوق نفت و گاز دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

ایران از اصلی‌ترین دارندگان ذخایر نفت و گاز دنیا، در سالیان اخیر سرمایه‌‌گذاری گسترده‌ای در حوزۀ اکتشاف و بهره‌برداری از میادین خود کرده است. این در حالی است که این کشور حدود 28 میدان مشترک با کشورهای همسایۀ خود دارد و طرف مقابل در دو دهۀ گذشته سرمایه‌‌گذاری وسیعی را به صورت یک‌جانبه شروع کرده و لذا منطقاً بهره‌برداری متمرکز از این میادین و سرمایه‌گذاری در این بخش، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به منظور تحقق این هدف، باید موانعی که در عمل و طی سال‌های اخیر برداشت صحیح از این میادین را ناممکن کرده است، شناسایی و راهکارهایی برای برون‌رفت از آن به اجرا گذاشته شوند. در این پژوهش موانع پیش‌روی بهره‌برداری از میادین مشترک در دو بعد قراردادی و غیرقراردادی بررسی شده‌اند و راهکارهایی حقوقی مانند اصلاح مدل قراردادی بالادستی کشور و افزایش ثبات قراردادها در کنار راهکارهای سیاسی و دیپلماتیک و روش‌های نوین تأمین مالی و مدیریت منابع مالی داخلی برای بهبود تولید از میادین پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

barriers and solutions for the operation of Iran's oil and gas shared resources

نویسندگان [English]

  • Jafar nory 1
  • Fatemeh khoshchehreh 2
1 Tehran university professor,faculty of law and political science
2 Phd candidate at Tehran University, faculty of law and political science
چکیده [English]

Islamic republic of Iran as a major holder of oil and gas reservoir in the world,has a broad investment in exploration and operation phase in common oil and gas fields in recent years while this country has about 28 of this common field with it's Neighboring country.
as the other party tried to invest in these fields mutually in last two decades, Iran has to operate and invest intensively on shared fields.
to achieve this goal, barriers which causes failure in operating and financing should identified first and then solutions fir solving the problem needs to be designed. in this research we try to to clarify these barricades whether in contractual forms or not, beside proposing solutions like amendment of petroleum contract , increasing stabilization of contracts as well as diplomatic ways and new financing methods and managing local resources in order to enhanced recovery of fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • shared resources of oil and gas
  • Barriers
  • stabilization of contract
  • Finance
  • International Law
  • National Interests
  • diplomacy
ابراهیمی، سیدنصرالله، 1388. «نسل سوم قراردادهای بیع متقابل»، مجلۀ مشعل، شمارۀ 468، ص 9.
ابراهیمی، سیدنصرالله و شیریجیان محمد، 1393. «قراردادهای بالادستی نفت و گاز نظام جمهوری اسلامی ایران و تبیین دلالت‌های قانونی و الزامات قراردادهای جدید»، پژوهش‌نامۀ اقتصاد انرژی ایران، سال سوم، شمارۀ 10، ص 32.
درخشان، مسعود، 1383. «مشتقات و مدیریت ریسک در بازارهای نفت»، مؤسسۀ مطالعات بین‌‌المللی انرژی.
شیروی، عبدالحسین، شعبانی‌جهرمی، فریده، 1391. «مذاکرۀ مجدد در قراردادهای سرمایه‌گذاری نفتی»، فصلنامۀ مطالعات اقتصاد انرژی، سال نهم، شمارۀ 34، ص 163.
عزتی، عزت‌الله، 1384. «تحلیلی بر ژئوپلیتیک ایران و عراق»، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، ص 128.
میرعباسی، سیدباقر و جهانی، فرخزاد، 1390. رژیم حقوقی بهره‌‌برداری از میادین مشترک نفت و گاز در خلیج فارس از منظر حقوق بین‌‌الملل، مجلۀ راهبرد، شمارۀ 61، ص 92.
معاونت پژوهش‌های اقتصادی، مهر، 1391. «اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت تحریم‌های بین‌المللی نفتی بر بخش انرژی ایران»، گزارش راهبردی، شمارۀ 155.
معظمی، منصور و سرعتی‌آشتیانی، نرجس، 1391. «راهبردهای مقابله با اثرات تحریم بر صنعت نفت ایران با تأکید بر توسعۀ همکاری‌های دانشگاه و صنعت»، فصلنامۀ نوآوری و ارزش‌آفرینی، سال اول، شمارۀ 1، ص 23.
هاشمیان‌اصفهانی، مسعود، زارعی، ‌مسعود، مشهدی‌فراهانی، هومن، ژاله‌کریمی، وحید، 2008. «رویکرد نوآورانه در رفع مهم‌ترین چالش‌های صنعت نفت»، فصلنامۀ مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت مؤسسۀ مطالعات بین‌المللی انرژی، شمارۀ 2، ص 11.
[10]Horn, N. “The Concept of Adaptation and Renegotiation in the Law of Transnational Commercial Contracts” in N Horn(ed), Adaptation and Renegotiation of Contracts in International Trade and Finance,Kluwer Law and Taxation Publisher,, (1985) , p9
[11] Christopher L. Culp and J. Paul Forrester, Structured Financing Techniques in Oil and Gas Project Finance, energy and environment project finance law and taxation, new investment techniques, oxford university press, (2010), p45
 
[12] Cameron, P.D., Stabilisation in Investment Contracts and Changes of Rules in Host Countries: Tools for Oil & Gas Investors, AIPN, FINAL REPORT, (2006).
 
[13] Walde, T.W., Stabilising International Investment Commitments: International Law Versus Contract Interpretation, CEPMLP Professional Paper No. PP.13, (1994), pp.29-30
[14] Stephen, A.zorn, Unilateral Action by Oil-Producing Countries: Possible Contractual Remedies of Foreign Petroleum Companies, Fordham International Law Journal, Volume 9, Issue 1, (1985).
[15] Faruque, A., Validity and Efficacy of Stabilization Clauses: Legal Protection v
Functional Value, J. Int’l Arb. p336,  (2006).
[16] Bessembinder, Hendrik and Maxwell, William F. and Venkataraman, Kumar, Market Transparency, Liquidity Externalities, and Institutional Trading Costs in Corporate Bonds. Journal of Financial Economics, Forthcoming, 2005
[17] Berger, K., Renegotiation and Adaptation of International Investment Contracts: The
Role of Contract Drafters and Arbitrators, 36 Vanderbilt Journal of Transnational, 1347-64 (2003)
[18] Comeaux P., and Kinsella, S., Reducing Political Risk in Developing Countries:
Bilateral Investment Treaties, Stabilization Clauses, and MIGA & OPIC Investment
Insurance, 15 New York Law School Journal of International and Comparative Law, (1994).
[19] Verhoosel, G., Foreign Direct Investment and Legal Constraints on Domestic
Environmental Policies: Striking a "Reasonable" Balance between Stability and
Change, Law and Policy in International Business, (1998).