جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی پس از تحریم در حوزۀ انرژی به‌وسیلۀ عضویت در معاهدۀ منشور انرژی (با توجه به عضویت ناظر ایران)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش حقوق عمومی و بین‌الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

چکیده

با توجه به توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی و لغو تحریم‌های اقتصادی، اینک فرصت مناسبی است که با ایجاد ثبات اقتصادی زمینۀ جذب سرمایه‌گذاری خارجی و دانش فنی به‌ویژه در حوزۀ انرژی را فراهم کرد. ایران می‌تواند با عضویت دائمی در معاهدۀ منشور انرژی به‌منزلۀ معاهده‌ای جامع در تنظیم روابط میان دولت‌های تولید و مصرف‌کنندۀ انرژی به اهداف ذکرشده دست یابد و ضمن تأمین منافع حاکمیتی ناشی از ذخایر نفت‌ و ‌گاز، به صورت توأمان، نیاز این حوزه به منابع مالی و فنی سرمایه‌گذاری خارجی و نیاز متقابل سرمایه‌گذار به تضمین حقوق سرمایه‌گذاری‌اش را تأمین کند. از طرف دیگر، از قراردادهای ایران براساس این معاهده حمایت شده است و از اعمال تحریم علیه ایران و منع ورود سرمایه‌گذاری خارجی جلوگیری خواهد شد. در این مقاله توضیح داده خواهد شد که چگونه ایران می‌تواند با اصلاحات جزئی در قوانین بدون خدشه بر حاکمیت بر منابع، از مزایای عضویت در این پیمان حقوقی بین‌المللی بهره‌مند شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Investigation into Foreign Investment after Termination of Sanctions in Energy Sector by Membership in Energy Charter Treaty Focusing Iran Observer Membership

نویسندگان [English]

  • Nader Mardani 1
  • Hamideh Bahmani 2
1 Associate Professor of Public and International Law, Shiraz University
2 Master of International Law, Shiraz University
چکیده [English]

The recent nuclear agreement between Iran and world powers, which resulted in the termination of sanctions, has facilitated the creation of a premise for attracting foreign investment and technical expertise through the formation of economic stability. By becoming a permanent member of the Energy Charter Treaty as a comprehensive treaty of states’ relations producing and consuming energy, Iran can reach its desirable goals. Moreover, it can accomplish the need of financial and technical needs for foreign investment and the mutual need of the investor to guarantee its investment rights besides provision of its sovereignty benefits resulting in gas and oil resources. On the other hand, contracts related to Iran have been supported in this treaty, denoting an avoidance of imposing sanction against Iran and blocking entry of foreign investment to the country. The present study has made attempts to clarify how Iran can take advantage of membership in this international legal compact by making slight revision into laws without interrupting sovereignty of resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy charter treaty
  • Guarantee Foreign Investment
1. فارسی
الف) کتاب‌ها
دالزر، رودلف و شروئر، کریستف (1393). اصول حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری، مترجمان قاسم زمانی و به‌‌آذین حسیبی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
دهقانی، تورج (1393). سرمایه‌گذاری و تأمین مالی پروژه‌های نفت و گاز، جلد اول، تهران: مؤسسۀ مطالعات بین‌المللی انرژی.
شیروی، عبدالحسین (1391). حقوق تجارت بین‌الملل، تهران: سازمان مطالعات و تدوین کتب علوم انسانی.
-------- (1393). حقوق نفت و گاز، تهران: میزان.
صحرانورد، اسدالله (1393). آثار حقوقی الحاق ایران به پیمان منشور انرژی در حوزۀ نفت و گاز، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
ب) مقالات
افتخارجهرمی، گودرز (1371-1372). «دیوان داوری دعاوی ایران–ایالات متحده و عملکرد آن در قلمروی حقوق بین‌الملل»، مجلۀ حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، شمارۀ 16 و 17، 108-110.
آ.آ.فتوروس (1373). «چشم‌انداز انعقاد یک عهدنامۀ عمومی بین‌المللی دربارۀ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی»، ترجمۀ امیرمسعود میرفخرایی، مجلۀ حقوقی دفتر خدمات حقوقی، جلد 1، شمارۀ 23، 101.
صادقی، محسن و غفاری‌فارسانی، بهنام (1390). «حل اختلافات سرمایه‌گذاری در معاهدۀ منشور انرژی و آثار حقوقی الحاق ایران به آن»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی حقوق انرژی، مؤسسۀ انتشارات دادگستر، چاپ اول.
کونگ‌یان، کای (1388). «اثر معاهدات سرمایه‌گذاری بین‌المللی بر قواعد حقوق بین‌الملل عرفی»، ترجمۀ حجت سلیمی ترکمانی، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، نشریۀ مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، سال بیست و ششم، شمارۀ 41.
مردانی، نادر و بهمنی، حمیده (1394). «حق مستقیم سرمایه‌گذار خارجی در اقامۀ ‌دعوا علیه دولت میزبان براساس مکانیزم حل‌وفصل اختلافات معاهدۀ منشور انرژی»، فصل‌نامۀ تحقیقات حقوقی، شمارۀ 67.
منیرالزمان، ا.ف.م (1378). «قراردادهای دولت با بیگانگان مسئلۀ یک‌جانبۀ قرارداد توسط دولت در حقوق بین‌الملل معاصر»، ترجمۀ محمدجواد میرفخرایی، مجلۀ حقوقی، نشریۀ دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، شمارۀ 24.
هاشمیان، مسعود و طارم‌سری، مسعود (1384). «متن معاهدۀ منشور انرژی و ضمائم آن»، مؤسسۀ مطالعات بین‌المللی انرژی، چاپ اول، تهران.
روزنامۀ رسمی، شمارۀ 18875 مورخ 25/9/1388.
روزنامۀ رسمی، شمارۀ 19269، مورخ 8/2/1390.
2. انگلیسی
 
A) Book
Energy Charter Treaty secretariat (2003-2006). The Energy Charter Treaty, A readers Guide, first edition, Brussels.
Energy Charter Secretariat (2006). Annual Report, first edition, Brussels.
Haghighi, S, Sanam (2007). Energy Security, The External Legal Relations of the European Union with Major Oil and Gas Supplying Countries, Hart Publishing, Oxford Portland, Oregon, first edition, 203.
Hashemi, Abbas (2004). International Oil Companies Contractual Rights under oil agreements, Overview of the leading international decisions, Workshop of experts from OPEC members states on upstream petroleum contracts, Margarita Island, Venezuela, 23-24 Nov.
 
B) Articles
Gaillard, Emmanuel (2005). "Energy Charter Treaty", International Centre for Settlement Decision New York, Law Journal, April.
Hober, Kaj. "Oxford Journals", Journal of International Dispute Settlement, vol.1, Issue1,153-190.
T.Wälde (1996). Investment Arbitration under the Energy Charter Treaty From Dispute Settlement to Treaty Implementation.
 
C) Cases
Energy Charter Treaty. http://www.encharter.org
OPEC, Annual Statistical Bulletin, 2012.
UN General Assembly Resolution. 3281 (XXIX), 12 December 1962,UNGA/Res/1803 (XVII) 14 December 1962, UNGA/Res/ 2158 (XXI) 25 November 1966, UNGA/Res/ 3171 (XXVIII) 17 December 1973, Declaration on the Establishment of a New International Economic Order; UNGA/Res/ 3201 (S-VI) 1 May 1974, The Charter if Economic Rights and Duties of States; UNGA/Res/ 3281 (XXIX) 12 December 1974.