بررسی توزیع ریسک های حقوقی-قراردادی در اسناد EPC کلیددردست وزارت نفت ایران، نشریة 5490 و فیدیک

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق عمومی ، حقوق نفت‌وگاز، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 گروه حقوق خصوصی و اقتصادی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامة طباطبایی، تهران، ایران.

10.22059/jrels.2023.303545.369

چکیده

بررسی تطبیقی شیوة توزیع ریسک­ های حقوقی-قراردادی در اسناد ­­ای.پی.سی اختصاصی صنعت نفت و ای.پی.سی صنعتی (نشریة 5490) در مقایسه با نمونة قرارداد ای.پی.سی فیدیک، مؤید توزیع قراردادی کارآمدتر و عادلانه­ تر ریسک­ ها میان کارفرما و پیمانکار در سند ای­.پی­.سی­ اختصاصی صنعت نفت نسبت به انتقال یک­جانبة آنها به پیمانکار در نشریة 5490، به‌ویژه از طریق تعیین مهلت­ های زمانی و ضمانت‌اجراهای مشخص برای ایفای به‌هنگام تعهدات از سوی کارفرما است. باوجوداین، برقراری توازن میان ریسک­ های حقوقی- قراردادی کارفرما و پیمانکار هم‌چون رویکرد اتخاذشده در فیدیک، همچنان نیازمند بازنگری در نحوة­ توزیع مسئولیت­ ها در این سند است. بدین‌منظور این مقاله به ارائة راهکارهایی هم‌‌چون ایجاد تناظر میان اختیارات کارفرما و پیمانکار در فسخ پیمان، پیش­بینی لزوم پرداخت خسارات ناشی از خاتمة یک‌جانبة پیمان از سوی کارفرما، اصلاح شیوه­­ های حل اختلاف، برقراری تعادل در مسئولیت جبران خسارات اشخاص ثالث، پیش­بینی حق تعلیق انجام کارها توسط پیمانکار در جهت تضمین پرداخت به ­هنگام صورت­ وضعیت­ ها می­ پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of Legal-Contractual Risks Distribution in EPC Turnkey Documents of the Oil industry, 5490 Journal and FIDIC

نویسندگان [English]

  • seyedeh sheida salimi 1
  • Mohammad Mahdi Hajian 2
  • Hamidreza Oloumi Yazdi 2
1 Department of Public Law, in Oil and Gas Law,Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Department of Private and Economic Law, Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Increasing comprehensive understanding of EPC contracts, the most widely-used contract model in the oil and gas industry, and conducting a detailed review of the method of contractual distribution of responsibilities and risks among the parties involved, are crucial for successful implementation of mentioned contracts. Therefore, this article explains the most important legal concepts in EPC contracts and analyzes the method of distributing legal-contractual risks and responsibilities in these contracts. This analysis is based on internal EPC documents published for industrial works, compared to the FIDIC EPC/Turnkey model contract. we identify points of distinction, analyze the strengths and weaknesses of the mentioned documents and provided appropriate suggestions to eliminate deficiencies and modify items that need revision.
This article answers the question of how successful internal EPC documents have been in designing an equitable and efficient contractual distribution of risks and responsibilities between the employer and contractor. A comparative study of the method of distribution of legal-contractual risks in the EPC documents of the oil industry and industrial EPC (5490 journal) compared to FIDIC EPC/Turnkey confirms a more equitable distribution of risks in the EPC document of the oil industry than the unilateral transfer of risks to the contractor in 5490 journal, specially by setting deadlines and specific penalties for the timely fulfillment of obligations by the employer. However, the efficient distribution of legal-contractual risks between the contracting parties, as the approach adopted in FIDIC, still needs revision regarding the method of risks transferring in this document. This article provides solutions for this purpose, such as creating a correspondence between the contracting parties’ rights in contract termination, predicting the payment of damages resulting from the unilateral contract termination by the employer, as well as the damages caused to the contractor as a result of the termination of the contract by the contractor due to the employer’s negligence, modifying the final dispute resolution method and the method of appointing members of dispute resolution boards,  balancing the compensation liability of Third party damages, Providing payment of damages in all cases of employer’s delay in timely fulfilling of his obligations and Predicting the right of work suspension by the contractor to ensure timely payment of invoices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balanced and Efficient Distribution of Responsibilities
  • EPC Turnkey Contracts
  • Downstream Oil and Gas Industry
  • FIDIC
  1. منابع

    الف) فارسی

    1. ابراهیمی، سیدنصرالله؛ حمیدرضا عباسی (1398). «بررسی عنصر تکنولوژی از عناصر تفسلی در قراردادهای بین المللی نفتی». فصلنامة­ راهبرد، شمارة اول، ص119-149.

           DOI: 20.1001.1.10283102.1398.28.1.5.6

    1. احمدی، محمدرضا (1388). «تأملی در مفهوم، مبانی و اقسام تعهد». پژوهش حقوق و سیاست، شمارة 26، ص42-7. در:https://qjpl.atu.ac.ir/article_2556.html (17 آذر 1402)
    2. اسدی، عباس؛ محمدباقر پارساپور؛ حسن بادینی (1397). «حمایت از طرف ضعیف قرارداد از طریق حقوق اساسی». پژوهش حقوق خصوصی، شمارة 23، ص39-9.

          https://doi.org/10.22054/jplr.2017.18224.1463

    1. اسماعیلی هریسی، ابراهیم (1396). شرح تفصیلی پیمان. تهران، انتشارات دادگستر.
    2. اصغریان، مجتبی (1395). قراردادهای بین‌المللی نفت‌وگاز (قراردادهای بین‌المللی خدماتی). تهران، انتشارات خرسندی.
    3. انیسی، الهام (1390). حل‌وفصل اختلافات در قراردادهای پیمانکاری بین‌المللی؛ تأکید بر شرایط قراردادهای فیدیک. تهران، انتشارات الهام انیسی.
    4. جاسمی زرگانی، عمار (1396). قراردادهای بالادستی نفتی داوری بین‌المللی و چالش‌های حقوقی. تهران، انتشارات دانشگاه عدالت.
    5. جهانداری، ایمان؛ حامد مهرزادی (1396). «بررسی تبعات ناشی از فسخ قرارداد بر پیمانکار در قراردادهای کلیددردست صنعت نفت‌وگاز». مطالعات مدیریت و کارآفرینی، شمارة 3، ص199-189. در:

          http://irijournals.ir/journals/01-Management/v3-i3-autumn96/paper14.pdf (17 آذر 1402)

    1. حاجیان، محمدمهدی؛ سیده شیدا سلیمی (1399). «مدیریت و توزیع کارآمد ریسک در قراردادهای نفت‌وگاز از طریق شروط قراردادی». پژوهش­های حقوقی، شمارة 44، ص249-213.

         DOI: 10.48300/jlr.2020.120704

    1. دیلمی، شیوا (1396). «تخصیص ریسک در حقوق قراردادها». رسالة دکتری حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
    2. ساردویی‌نسب، محمد؛ کاظم‌پور، سیدجعفر (1390). «مؤلفه­های غیرمنصفانه بودن قرارداد». مجلة حقوقی دادگستری، شمارة 75، ص73 -37. DOI: 10.22106/jlj.2011.11076
    3. سلیمی، سیده شیدا؛ اصغریان، مجتبی (1400). «مطالعة تطبیقی ریسک­های فنی و مهندسی در قراردادهای ای.پی.سی صنعت نفت ایران و فیدیک». مجلة مطالعات حقوقی، شمارة 4، ص169-125.

        DOI: 10.22099/jls.2021.39174.4182

    1. سلیمی، سیده شیدا؛ ابراهیمی، سیدنصرالله؛ حاجیان، محمدمهدی (1401). «مراحل دهگانة مدیریت ریسک در زنجیرة چرخة حیات قراردادهای پیمانکاری صنعت نفت‌وگاز براساس مدل جامع تفسل». اکتشاف و تولید نفت‌وگاز، شمارة 201، ص56-46. DOI: 20.1001.1.25381652.1401.1401.201.6.8
    2. شیروی، عبدالحسین (1393). حقوق نفت‌وگاز. چاپ دوم، تهران، انتشارات میزان.
    3. صابری، روح‌الله (1395). مسئولیت ناشی از عیب طراحی و ساخت در قراردادهای کلیددردست و ای.پی.سی. تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
    4. صادقی، محسن؛ گودرزی، حبیب (1387). «بررسی قراردادهای بین‌المللی طراحی، تهیة تجهیزات و ساخت با نگاهی به جایگاه آن در نظام حقوقی ایران». فصلنامة مطالعات حقوق خصوصی، شمارة 2، ص189-173.

         20.1001.1.25885618.1387.38.2.9.8 DOI:

    1. طجرلو، رضا؛ عبدی، صادق (1397). «مقایسة هیأت­های حل‌وفصل اختلافات قراردادی وزارت نفت و نمونة قراردادهای بین­المللی فیدیک». مطالعات حقوق انرژی، شمارة 8، ص516- 493.

        DOI: 10.22059/jrels.2019.262030.220

    1. عبدی، صادق (1393). «بررسی تطبیقی شرایط عمومی قراردادهای (EPC) وزارت نفت با نمونه‌های بین‌المللی FIDIC و EJCDC با تأکیدی بر ریسک‌های قراردادی». پایان‌نامة کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
    2. علومی یزدی، حمیدرضا (1380). «مفهوم ریسک و ارتباط آن با انتقال مالکیت و ریسک (ضمان معاوضی) در عقد بیع». پژوهش حقوق عمومی، شمارة 5، ص96 -66. در:

         https://qjpl.atu.ac.ir/article_3130.html  (17 آذر1402)

    1. قدسی‌خواه، زهرا؛ زاهدیان، مجتبی (1394). «تبیین فقهی- حقوقی فسخ و خاتمه در قراردادهای پیمانکاری». فقه و تاریخ تمدن، شمارة 3، ص130-97. در: https://jhc.mashhad.iau.ir/article_527788.html (17 آذر 1402)
    2. گلا­بچی، محمود؛ فرجی، امیر (1389). روش طرح و ساخت با رویکردهای Bridging, BOT, EPC, Turnkey. چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    3. ­گیلانی­استرکی، احمد (1398). نظام اجرای تعهدات ناشی از قراردادهای پیمانکاری براساس شرایط عمومی پیمان (مقایسة تطبیقی آن با قواعد عمومی اجرای تعهدات). تهران، انتشارات حق‌جو.
    4. موافقت‌نامه، پیوست­ها، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان­های مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب به صورت توأم (EPC) برای کارهای صنعتی 1381.
    5. موافقت­نامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان­های مهندسی، تأمین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب (EPC)، اختصاصی صنعت نفت 1398.
    6. میرمحمدی، محمد؛ شهاب، شیما (1397). شناخت عوامل مؤثر بر عدم تحویل به‌موقع پروژه­های احداث نیروگاه حرارتی و سیکل ترکیبی به روشEPC. تهران، انتشارات ندای آریانا.
    7. ویژه، محمدرضا؛ تنگستانی، محمدقاسم (1393). «حق فسخ و انفساخ قراردادهای پیمانکاری دولتی (تحلیل موردی مقررات شرایط عمومی پیمان)». مطالعات حقوق خصوصی، شمارة اول، ص124-105.

      DOI: 10.22059/jlq.2014.50822

    ب) خارجی

    1. Charrett, Donald (2018). the Application of Contracts in Engineering and Construction Projects. New York, Informa Law from Routledge.

    2. Cooter, Robert; Ulen, Thomas (2016). Law and Economics. Sixth edition, Boston, Pearson Education.

    3. FIDIC (1999). Conditions of Contract for EPC/Turnkey projects, First Edition.

    4. Gorden, Greg; Paterson, John (2007). Oil and Gas Law, Current Practice and Emerging Trends. Dundee, Dundee University PRESS.

    5. Jaeger, Axel-Volkmar; Gotz-Sebastian, Hok (2010). FIDIC- A Guide for Practitioners. Berlin, Springer-Verlag.

    6. Lam, K.C; Wang, D; Patricia T.K, Lee; Tsang, Y.T (2007). “Modeling Risk Allocation Decision in Construction Contract”. International Journal of Project Management, No. 5.

       pp 485-493. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijproman.2006.11.005.

    7. Zulhafiz Zahari, Wan (2017). “on the contractual risk allocation in oil and gas projects”. The Law Review, pp 168-193.

     file:///C:/Users/aminnet/Downloads/SSRN-id3052064-1.pdf  (Accessed 8 december 2023).